Bu makalemde sizlere Microsoft'un eski nesil Windows Server işletim sistemlerinde Terminal Service adı altında kullandığı, Windows Server 2008 R2 ile birlikte Remote Desktop Session Host ismiyle anılmaya başlayan Uzak Masaüstü Servisinin (Remote Desktop Service-RDS) Windows Server 2016'da kurulum ve kurulum sonrasında lisanslama işlemlerinden bahsediyor olacağım.
Daha önceki makalelerimin aksine bu makalemde Remote Desktop Service'in (RDS) ne olduğundan bahsetmeyeceğim. Direkt olarak RDS rol kurulum ve RDS lisanslama işlemlerinin nasıl yapılacağına değiniyor olacağım.
RDS rol kurulumuna geçmeden önce, çeşitli bileşenlerden oluşan Remote Desktop Service (Uzak Masaüstü Hizmeti) bileşenlerinden bahsetmemde fayda var. Bu RDS bileşenleri;
• RD Session Host
• RD Connection Broker
• RD Web Access
• RD Gateway
• RD Licensing
• RD Virtualization Host
şeklinde sıralayabiliriz.
RD Session Host
Kullanıcıların Server üzerine Remote Desktop Connection aracılığı ile bağlandıkları hizmettir.
Remote Desktop Session Host rolünü barındaracak olan sunucu; Sanal Makine (Virtual Machine-VM) olarak hizmet verebileceği gibi, fiziksel olarak da hizmet verebilmektedir. Bu tamamen sizin ihtiyaçlarınız ve şirket politikalarınızla doğru oğrantılıdır.
RD Connection Broker
Connection Broker hizmeti, kullanılan Remote Desktop Servisi için bağlantıları oluşturan, oturumu kopmuş (Disconnected olmuş) kullanıcıların aynı Session Host'a bağlanmasını sağlayan hizmettir.
RD Web Access
Terminal sunucu üzerinde kurulu olan program ve uygulamalara bir Web Browser aracılığı ile erişim sağlamamıza olanak veren hizmettir. Bu hizmetin kullanımı ile VPN bağlantısı olmadan herhangi bir browser üzerinden erişim sağlayabilir, program ve uygulamalara erişim sağlayabiliriz.
RD Licensing
Remote Desktop Servisi için lisans Server'ın aktif edilmesi ve lisanslanma yapılandırması için kullanılan hizmettir.
RD Virtualization Host
Kullanıcılarınıza Sanal Masaüstü (VDI-Virtual Desktop Infrastructure) hizmeti vermek için kullanılan hizmettir.
Windows Server 2016 RDS (Remote Desktop Service) Kurulumu
1- Remote Desktop Session Host sunucu hizmetini barındıracağım Server üzerinde Server Manager > Manage > Add Roles and Features seçeneğine tıklıyorum.
2- Select Installation type adımında Remote Desktop Services Installation seçeneğini seçip, Next butonuna basarak devam ediyorum.
3- Select deployment type adımında karşımıza;
• Standart deployment
• Quick Start
• MultiPoint Services
olmak üzere üç seçenek çıkıyor.
Ben, ortamımda bulunan tek bir Windows Server 2016 üzerinde Remote Desktop Services rolünün rolünü yapılandıracağım için Quick Start eçeneğini seçip, Next butonuna basarak devam ediyorum.
4- Select deployment Scenario adımında Remote Desktop Services rol kurulumunu hangi ihtiyacımıza göre yapılandıracağımızı belirliyoruz.
Eğer bir Desktop sanallaştırması (VDI) yapılandırması ise, Virtual machine based desktop deployment seçeneğini seçmemiz gerelidir. Eğer bir Session (Oturum) sanallaştırması yapılandıracak ise, bu durumda da Session-based desktop deployment seçeneğini seçmemiz gerelidir.
Ben, Session (Oturum) sanallaştırma olarak yapılandıracağım için Session-based desktop deployment seçeneğini seçiyor, Next butonuna basarak devam ediyorum.
5- Select a Server adımında RDS servisinin kurulacağı Server'ımızı seçiyorum.
6- Yaptımız seçimlerle birlikte RDS servisinin ihtiyacı olan Connection Broker, Web Access ve Session Host rol bileşenleri aynı Server üzerine kurulacaktır. Kurulumun yapılması için Restart the Destination Server automatically if required seçeneğini seçip, Deploy butonuna basıyorum.
7- Remote Desktop Service Kurulum işlemi başladı.
8- Remote Desktop Service Kurulum işlemi başarılı bir şekilde tamamlandı.
RD Licensing Rol Bileşenini Kurulumu ve Lisans Server Aktivasyonu
1- RD Licensing Rol Bileşenini Kurulumu
RDS servisinin ihtiyacı olan Connection Broker, Web Access ve Session Host rol bileşenlerinin kurulumlarını tamamladıktan sonra sıra, RDS lisanslama işlemi için RD Licensing rol bileşenini kurmaya geldi.
Remote Desktop Servisi yüklendikten sonra standart, lisans gerektirmeyen 2 kullanıcı hakkına ek olarak artık, RDS kullanacak kullanıcılar için RDS CAL Lisansı satın alınması gerekiyor. RDS CAL Lisansı satın almak için 120 günlük bir süremiz var. Bu süre zarfında mutlaka lisans satın alınması gerekiyor.
Bu süre aşıldığında, standart, lisans gerektirmeyen 2 kullanıcı hakkını da kullanamayacağınızı özellikle belirtmek isterim. Bu nedenle, mutlaka bu süre zarfında RDS CAL Lisansı satın alma işleminizi tamamlamanız gerekmektedir.
9- Server Manager'ı açıyor, Remote Desktop Services > Overview altında RD Licensing rol Bileşenininin yüklenebilmesi için yeşil artı (+) butonuna tıklıyorum.
10- Select a Server adımında RD Licensing rol bileşeninin yükleneceği Server'ımı Selected altına taşıyorum.
11- Confirm selections adımında Add butonuna tıklayarak RD Licensing rol bileşenini ekliyorum.
12- Add butonuna tıkladıktan sonra RD Licensing rol bileşeni yükleme işlemi başladı.
13- Yükleme işlemi tamamlandı.
2- Lisans Server Aktivasyonu
14- Lisanlama işlemi için Administrative Tools altındaki Remote Desktop Services dizinindeki Remote Desktop Licensing Manager'a tıklıyorum.
15- RD Licensing Manager üzerinde Server Host Name'imiz üzerinde sağ tıklayarak Active Server seçeneğini seçiyorum. Lisanslama işleminden önce yapılması gereken ilk işlem, Server'ı aktif duruma getirmektir.
16- Activate Server Wizard, aktivasyon işleminin ilk ayağıdır. Wizard üzerinde Connection Method adımında Automatic connection (recommended) seçeneğini seçiyorum.
Bu seçeneği, ilk kurulumda bir kereye mahsus olarak yapabilirsiniz.
17- Seçeneği seçip, Next butonuna bastığınızda Microsoft ile iletişime geçme işlemi başlayacaktır.
18- Company Information adımında isim, soyisim, şirket adı ve ülke/bölge ayarları girilmelidir. Gerekli bilgiler girildikten sonra Next butonuna basarak devam ediyorum.
19- Company Information ikinci adımında diğer gerekli bilgiler girip, Next butonuna basarak devam ediyorum.
20- Activate Server Wizard ile aktivasyon işleminin ilk ayağını tamamlamak için lisanlama işlemine hemen geçmek için dilerseniz Start Install Licenses Wizard now seçeneğini işaretleyip, Next butonuna basarak devam ededilir,
20.1- Dilerseniz de bu seçeneği seçmeyip, Finish butonuna basarak Wizard'ı sonlandırabilirsiniz.
21- Aktivasyon işleminin ilk ayağı tamamlandı.
21- Aktivasyon işleminin ikinci ayağında Lisans Server'ımızı ve NETWORK SERVICE hesabını Active Directory User and Computers'ta Builtin Container'ındaki Terminal Server License Servers Group üyesi yapmamız gerekmektedir. Bunun için RD Licensing Manager üzerinde Server Host Name'imiz üzerinde sağ tıklayarak Review Configuration... seçeneğine tıklıyorum.
21.1- Açılan pencerede ilk seçenekte Lisans Server'ımızı ve NETWORK SERVICE hesabını Active Directory User and Computers'ta Builtin Container'ındaki Terminal Server License Servers Group üyesi olarak eklemek için Add to Group butonuna tıklıyorum.
21.2- Ekleme işleminin yapılabilmesi için Domain Administrator yetkisine sahip bir kullanıcı olmamız gerektiği konusunda bir uyarı mesajı ile karşılaşıyorum. Continue butonuna basarak devam ediyorum.
21.3- Lisans Server'ımızın ve NETWORK SERVICE hesabının Active Directory User and Computers'ta Builtin Container'ındaki Terminal Server License Servers Group üyesi olarak ekleme işlemi başarılı bir şekilde gerçekleşti. OK butonuna basıyorum.
21.4- OK butonuna basarak Configuration pencresini kapatıyorum.
NOT: Aktivasyon işleminin etki etmesi için Remote Desktop Licensing servisini Restart etmelisiniz! Servis Restart edilmeden aktivasyon işlemi tamamlanmayacaktır!
22- Remote Desktop Licensing servisininin Restart edilmesinden sonra, Lisans Server'ımız aktif duruma geldi.
23- Bu adımdan sonra 120 günlük deneme süresi boyunca SINIRSIZ sayıda Remote Connection işlemi gerçekleştirebilir. Herhangi bir kullanıcı kısıtlamasına tabi olmazsınız. Ancak belirttiğim gibi, 120 gün sonunda, yapınızda Remote Connection'ı kaç kişi kullanacaksa, o kadar kişi kadar CAL Lisansı satın almalısınız.
Remote Desktop Lisanslama
22- Aktivasyon işlemini tamamladıktan sonra, Remote Desktop lisans yükleme işlemine geçmek için RD Licensing Manager üzerinde Server Host Name'imiz üzerinde sağ tıklayarak Install Licenses seçeneğine tıklıyorum.
23- Kaşımıza Install Licenses Wizard penceresi çıkıyor. Next butonuna basarak devam ediyorum.
23- License Program adımında en çok tercih edilen lisanslama modellerinden birisi olan Open License seçeneğini License Program alanından seçiyor, Next butonuna basarak devam ediyorum.
24- Devam eden adımda yine License Program adımında satın aldığımız Lisans Numarası girilmelidir. Giriş yaptıktan sonra Next butonuna basarak devam ediyorum.
25- Product Version and License Type adımında Product version bölümünde, hangi Windows Server işletim sistemi versiyonu için lisans girişi yapacağımızı seçiyoruz. Windows Server 2016 olarak seçiyorum.
25.1- License type bölümünde ortamda kullanılan bilgisayar, VDI ya da kullanıcı başına lisanslama tiplerinden birini seçmemiz gerekiyor. Ben, RDS Per User CAL seçeneği ile kullanıcı başına CAL lisanalama modelini seçiyorum.
25.2- Quantity bölümünde kaç kişilik lisans satın aldıysanız, onun bilgisini girmemiz gerekiyor.
DİKKAT!!! Teknik olarak satın aldığınız lisans sayısından fazla lisans girişi yapabiliyor olmanıza rağmen, bu tamamen ILLEGAL bir yöntem olup, Microsoft lisans sözleşmesine aykırı hareket etmiş olursunuz. Kaç kişilik lisans satın aldıysanız, sadece onun bilgisini girin!
25.4- Gerekli işlemleri tamamladıktan sonra Next butonuna basarak lisans yükleme işlemi tamamlanmış olur.
NOT: Benim girdiğim lisans numarası, Lab ortamı olduğu ve elimde satın almış olduğum bir lisans numarası olmadığı için lisanslama işlemi tamamlanmayacaktır. Lisans numaranız doğru ise, işlem başarılı bir şekilde tamamlanacaktır.
Faydalı olması dileğiyle...
Etiletler: Windows Server 2016, RDS kurulumu, Remote Desktop Service, RDS Lisanlama, RDP kurulumu, CAL lisans.