İçerikleri sosyal medya üzerinden paylaşarak daha fazla kişiye ulaşmasına yardımcı olabilirsiniz.




Kategori: Storage-Backup
Fırat Boyan 19.10.2015 21

RAID Nedir? Yazılımsal RAID Nasıl Yapılandırılır?

RAID (Redundant Array of Independent Disks), birden fazla sabit diski tek bir mantıksal birim olarak yapılandırarak veri güvenliğini artıran ve performansı optimize eden bir veri depolama teknolojisidir. RAID, verilerin farklı diskler üzerinde dağıtılmasını veya yedeklenmesini sağlar. Bu sayede, herhangi bir disk arızası durumunda verilerin korunması ve sistemin kesintisiz çalışması sağlanır. RAID, aynı zamanda veri okuma ve yazma hızlarını artırarak performans iyileştirmesi sunar. RAID sistemleri, veri güvenliği ve performans gereksinimlerini karşılamak amacıyla tasarlanmıştır ve özellikle büyük veri merkezleri, kritik uygulamalar ve yüksek erişilebilirlik gerektiren kurumsal ortamlarda tercih edilir.

RAID'in temel işleyişi, verilerin birden fazla disk üzerine eşzamanlı olarak yazılması veya parite bilgileri ile yedeklenmesi esasına dayanır. Bu yapı, veri kaybı riskini minimize ederken, disk performansını da maksimize eder. RAID teknolojisi, işletmelerin veri bütünlüğünü korurken, aynı zamanda sistem arızalarına karşı dirençli olmasını sağlar. Ayrıca, RAID yapılandırmaları sayesinde, büyük veri kümelerinin işlenmesi ve yönetilmesi daha verimli hale gelir. Bu yapı, veri yedekliliği ve performans açısından optimize edilmiş çözümler sunar ve veri depolama ihtiyaçlarını en üst düzeyde karşılar. RAID, veri merkezlerinde iş sürekliliği ve felaket kurtarma stratejilerinin ayrılmaz bir parçası olarak kabul edilir ve veri kaybı olmadan yüksek performans sunar.

RAID teknolojisinin sağladığı veri güvenliği ve performans iyileştirmeleri, iş sürekliliği ve sistem verimliliği açısından kritik öneme sahiptir. Bu teknoloji, kurumsal ortamlarda vazgeçilmez bir bileşen haline gelmiştir. RAID yapılandırmalarının başarısı, doğru yöntem ve araçların kullanılmasına bağlıdır. Bu noktada, RAID'in nasıl uygulanacağına karar verirken Yazılımsal RAID (Software RAID) ve Donanımsal RAID (Hardware RAID) arasında yapılacak seçim büyük önem taşır. Her iki yöntemin de kendi avantajları ve dezavantajları bulunmakta olup, kurumsal çözümler için en uygun stratejiyi belirlemek, uzun vadede verimlilik ve güvenlik açısından hayati bir rol oynar.

Yazılımsal RAID (Software RAID)

Yazılımsal RAID, disklerin bir araya getirilerek RAID yapılandırmasının işletim sistemi veya bir yazılım aracılığıyla gerçekleştirilmesidir. Bu yöntemde, RAID işlemleri tamamen sistemin işlemcisi (CPU) tarafından yürütülür ve herhangi bir ek donanım gerektirmez. Yazılımsal RAID'in en önemli avantajı, maliyet açısından daha uygun olmasıdır çünkü ek bir RAID denetleyicisine ihtiyaç duyulmaz. Bu yapılandırma genellikle küçük ölçekli sistemlerde veya düşük bütçeli projelerde tercih edilir.

Yazılımsal RAID'in temel avantajlarından biri esnekliktir. Farklı RAID seviyeleri arasında geçiş yapmak veya mevcut yapılandırmayı değiştirmek, yazılım tabanlı olduğu için daha kolaydır. Ayrıca, RAID yapılandırması belirli bir donanıma bağımlı olmadığı için, diskleri başka bir sisteme taşıdığınızda RAID bilgisi de taşınır, böylece veri kaybı riski minimuma iner.

Ancak, yazılımsal RAID'in bazı dezavantajları da vardır. Birincisi, sistemin CPU'su üzerinde ek bir yük oluşturmasıdır. RAID işlemleri, özellikle yüksek performans gerektiren RAID seviyelerinde (örneğin RAID 5 veya RAID 6) işlemciyi ciddi şekilde meşgul edebilir. Bu, diğer işlemlerin performansını etkileyebilir. İkincisi, yazılımsal RAID genellikle donanımsal RAID kadar hızlı değildir. Donanımsal RAID denetleyicileri, RAID işlemleri için optimize edilmiş çipler içerdiğinden daha yüksek performans sunabilir.

Yazılımsal RAID, genel olarak şu avantajları ve dezavantajları sunar:

Avantajlar:

» Düşük maliyet
» Kolay yönetim ve esneklik
» Donanımdan bağımsız yapılandırma

Dezavantajlar:

» CPU üzerindeki yükün artması
» Performansın donanımsal RAID'e göre daha düşük olması
» Karmaşık RAID seviyelerinde işlem süresinin uzaması

Donanımsal RAID (Hardware RAID)

Donanımsal RAID, disklerin bir RAID denetleyicisi aracılığıyla yapılandırıldığı bir sistemdir. Bu denetleyici, RAID işlemlerini sistemin CPU'sundan bağımsız olarak gerçekleştirir ve genellikle yüksek performanslı çipler ile donatılmıştır. Donanımsal RAID, yazılımsal RAID'e göre daha yüksek performans sunar ve özellikle büyük ölçekli sistemlerde tercih edilir. RAID denetleyicileri, sistemin işlemcisine yük bindirmeden veri güvenliği ve erişim hızını optimize eder.

Donanımsal RAID, genellikle işletmelerin tercih ettiği bir çözüm olup, gelişmiş özellikler sunar. Örneğin, donanımsal RAID denetleyicileri, pil destekli cache bellek ile donatılabilir. Bu bellek, sistemde bir güç kaybı yaşandığında verilerin korunmasını sağlar. Ayrıca, donanımsal RAID denetleyicileri, daha geniş bir RAID seviyesi yelpazesini destekler ve yapılandırma sırasında daha az manuel müdahale gerektirir.

Ancak, donanımsal RAID'in de bazı dezavantajları vardır. Birincisi, maliyetin yüksek olmasıdır. Donanımsal RAID denetleyicileri ve destekleyici donanımlar, yazılımsal RAID'e kıyasla oldukça pahalıdır. İkincisi, bu denetleyiciler belirli donanımlara bağımlıdır. Eğer RAID denetleyici arızalanırsa, aynı modelde bir denetleyici bulmak gerekebilir; aksi takdirde verilere erişim kaybedilebilir. Ayrıca, sistem yükseltmelerinde bu denetleyicilerin uyumluluğu da göz önünde bulundurulmalıdır.

Donanımsal RAID'in genel avantajları ve dezavantajları şunlardır:

Avantajlar:

» Yüksek performans
» CPU üzerinde ek yük oluşturmaması
» Gelişmiş veri güvenliği ve ek özellikler (örneğin pil destekli cache)

Dezavantajlar:

» Yüksek maliyet
» Donanım bağımlılığı
» Denetleyici arızasında veri erişiminin zorlaşması

Sonuç olarak, yazılımsal ve donanımsal RAID arasında seçim yaparken, sistemin ihtiyaçları ve bütçesi dikkate alınmalıdır. Küçük ölçekli sistemlerde yazılımsal RAID maliyet etkin bir çözüm sunarken, yüksek performans ve güvenilirlik gerektiren ortamlarda donanımsal RAID tercih edilmelidir.

Yazılımsal RAID (Software RAID)

Bu makalemde sizelere, Disk RAID yapısının Windows işletim sistemi üzerinde nasıl yapılandırılacağından ve Raid-0, Raid-1 ve Raid-5 yapılarından basediyor olacağım. RAID konusuna girmeden önce Partition ve Volume yapısı hakkında bilgi vermem gerekiyor. Disk'ler, Basic Disk ve Dynamic Disk olmak üzere iki yapıda karşımıza çıkar.

1- BASIC Disk YAPISI

Basic Disk bölümlerine Partition denir. Bir bilgisayar ya da sunucuya Disk takıldığında, default olarak Basic Disk olarak algılanır. Basic Disk'te; Primary Partition, Extend Partition ve Logical Partition olmak üzere 3 Partition türü vardır. Oluşturduğum ilk bölümler Primary Partition'dır. Bir Basic Disk, Primary Partition olarak maksimum 3 Primary Partition'a bölünebilir. 4. Partition, Extend Partition'dır. Sonraki Disk bölümlemeleri, Extend Partition içinde oluşan Logical Partition'lardır. Ayrıca şunu belirtmek gerekir ki, Basic Disk Partition'ları asla birbirine bağlayamazsınız.

Elimizde Disk2 adını verdiğim 10GB'lık bir Disk var.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Elimizdeki bu 10GB'lık Disk2 üzerinde oluştuduğum F:\ ve G:\ bölümlerimiz, Partition Disklerdir.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Bu Disklere ek olarak 2 tane daha Primary Partition oluşturabilirim.Toplamda 3 Primary Partition'ım olacak. Oluşturacağım 4. Partition'dan itibaren Extend Partition oluşmaya başlayacak. Extend Partition'dan sonra tekrar bölümleme yapmak istersem bu sefer, Extend Partition içinde Logical partiton'lar oluşturmam gerekecek. Şimdi bir Basic Disk üzerinde Partition'ların nasıl oluşturulduğuna bakalım. Daha önceden oluşturduğum F:\ ve G:\ bölümlerini de bahseceğim yöntemle oluşturdum. İşlemi yapacağımız Disk üzerindeki kullanılmamış (Unallocated) alana sağ tıklayıp New Simple Volume seçiyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Specify Volume Size alanında bölümleyeceğimiz alanın boyutu seçilir. Ben, 10GB'lık Diskimde G:\ Partition'da yaptığım gibi 1000MB olarak seçiyorum.

Active Directory kurulumu-firatboyan.com

Assign Drive Letter or Path ekranında, oluşturacağımz Partition'a bir harf atamız gerekiyor. Ben bu alanda H harfini atıyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Format Partition alanında oluşturacağımız bölümün formatını ve ismini belirliyouz. Ben, DiskPartition03 olarak belirledim. Bu alanda File System olarak NTFS seçerek, Next butonu ile işleme devam ediyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Completing the New Volume Wizard ekranında bize H harfi üzerinde 1000MB boyutunda ve NTFS ile biçimlendirilmiş Simple Volume oluşturduğumuzu belirtiyor. Finish butonuna basarak işlemi bitiyoruz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Aynı yöntemlerle I harfi atayarak 4. Primary Partition'ımı da oluşturum. 4. Primary Partition, Extend Partition olarak oluştu. Her oluşturulan Partition'a bir harf atadık. İngiliz alfabesindeki 26 harften istediğimi harfi kullanarak bölümleme yapabiliriz. Bu 26 adet harf içinde C Diskini sistem, işletim kurulumunda kendine atadığı ve D Diskini de (genelde) CD sürücüsüne atadığı için, 2 adet harf elimizden çıkıyor. Bu nedenle elimizde (normal şartlar altında) 24 tane daha harf kalıyor. Bu 24 harften istediğinizi seçerek bölümleme yapabilirsiniz. Basic Disk üzerinde 4 Primary Partition oluşturursak, Disk boyutumuza bağlı olarak 20 adet de Logical Partition oluşturabiliriz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

2- DYNAMIC Disk YAPISI

Dynamic Disk'in bölümlerine Volume denir. Dynamic Disk'in en büyük özelliği; başka Disklere yayılabilmesi, yani RAID yapılanmasının oluşturulabilmesidir. Basic Disk yapısında tek bir Disk üzerinde Partition'lar oluşturarak Diskinizi bölümleyebilirken, Dynamic Disk'te ise biren fazla Diski ve kendi içindeki volume'leri de birbine birleştirbilirsiniz. İşte buna RAID denir. Dynamic Disk'in önemli bir özelliği de, Sadece NTFS'i desteklemesidir.

Elimizdeki Basic Disk'lerden birisi olan Disk1 üzerinde sağ tıklayarak, Convert to Dynamic Disk'e tıklıyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Bu alanda Dynamic Disk yapmak istediğim alanı seçiyorum. Dynamic Disk yapmak istediğim alan, Disk1.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Şekilde görüldüğü gibi Disk1, 20GB'lık alanı ile Dynamic oluşmuş durumda.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Bir Disk'i Dynamic Disk yaparken, Disk içindeki verilerde hiçbir şekilde kayıp yaşanmaz. Dynamic Disk'i Basic Disk yapmak istediğimizde, tüm Partition'ları silmemiz gerekmektedir. Dynamic Disk'i veri kaybı yaşamadan Basic Disk yapabilmemiz için, içindeki verileri başka bir Disk'e aktardırktan sonra Dynamic Disk'teki mevcut Partition'ları silip, Diskin üzerine sağ tıklayarak, Convert to Basc Disk ile Convert edebiliriz.

Volume Çeşitleri

1- Simple Volume
2- Spanned Volume
3- Striped Volume (Raid0-No parity)
4- Mirrored Volume (Raid1-No parity)
5- Raid 5 Volume (Raid5- Parity)


1- Simple Volume

Dynamic Disk'te tek bir Disk'ten kesilen alana Simple Volume denir.
Basic Disk'te ise tek bir Disk'ten kesilen alana Primary Partition denir.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Simple Volume oluşturmak için, Basic Disk'te Primary Partition oluşturuğumuz gibi Simple Volume oluşturmak istediğimiz Disk üzerinde sağ tıklayarak New Simple Volume seçeneği tıklanır.
Dynamic Disk yapısında sadece Simple Volume, diğer volume ve Disk'lerlerle birleşemez.

2- Spanned Volume

Spanned Volume yapılandırması için en az iki 2 Disk olması gerekmektedir. En fazla 32 Disk'e kadar destekler.

• Spanned Volume'de yazma okuma hızı, gerçek Diskin okuma yazma hızına eşittir.
• En önemli özelliği Diskin boyutunu artırmaktır.
• Yer kazanmak için idealdir.
• Disk bozulursa, sadece o Diskin içindeki veriler kaybolur.

NOT: Elinizde 3 tane Disk olduğunu varsayalım. Disklerinizi Dynamic'e Convert edip, Spanned Volume'e geçirebilirsiniz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Spanned Volume'de veriler Disk'lere sırayla yazılır. Veriler önce Disk1'e yazılır. Disk1 dolduğunda Disk2'ye yazmaya başlar. Disk2 dolduğunda Disk3'e yazmaya başlar. Bu şekilde sırayla Disklere yazma işlemi gerçekleştirir. Burada Disklerinizin boyutu birbirinden farklı olabilir. Spanned Volume oluşturabilmemiz için, kullanacağımız tüm Disklerin Dynamic olduğuna dikkat etmemiz gerekiyor. Diskerlerimiz Dynamic ise, hergangi bir Disk üzerinde tıklayıp New Spanned Volume seçeneğini seçiyoruz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

3 tane Diskim var. Bu 3 Diskin hepsini kullanmak istiyorum. New Spanned Volume oluştururken Disk1 üzerinde sağ tıkladığım için Disk1'i Selected durumunda getirmişti. Available alanında Disk2 ve Disk3'ü de Add > diyerek ekliyorum. Burada Disklerinizin boyutu birbirinden farklı olabilir. Disk boyutunun tamamını kullanmak istediğim için, boyutunu değiştirmiyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Format Partition alanında oluşturacağımız bölümün formatını ve ismini belirliyouz. Ben SpannedVolume olarak belirledim. Bu alanda File System olarak NTFS seçerek, Next butonu ile işleme devam ediyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi Spanned Volume Disklerimi oluşturdum ve 3 farklı Diski tek bir Disk olarak kullanabilir durumdayım.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

3- Striped Volume RAID0 - No Parity

Striped Volume yapılandırması için en az iki 2 Disk olması gerekmektedir. En fazla 32 Disk'e kadar destekler.

• Data yazılırken 64 KB'lık verilere bölünür.
• Data'lar aynı anda tüm Disk'lere parçalanarak yazılır.
• Input-Output bakımından Disk arttıkça performans da artar.
• Hız için idealdir.
• Data'ları parçalayarak yazdığı için (Ör. 3 Disk'en 2 tanesinin çalışır durumda olması yetmez.)
Parity yani hata toleransı olmadığı için Disk'lerden biri bozulursa diğerlerindeki Data'lara erişilemez.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Striped Volume'de veriler Disk'lere 64 KB'lık verilere parçalanarak yazılır. Kullanılan tüm Disk'lerin boyutları birbirleri ile eşit olmak zorunda.
Ör. Disk1-200GB,Disk2-200GB,Disk3-200GB

Striped Volume oluşturabilmemiz için, kullanacağımız tüm Disk'lerin Dynamic olduğuna dikkat etmemiz gerekiyor. Disk'lerimiz Dynamic ise, hergangi bir Disk üzerinde tıklayıp New Striped Volume seçeneğini seçiyoruz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

3 tane Diskim var. Bu 3 Disk'in hepsini kullanmak istiyorum. New Striped Volume oluştururken Disk1 üzerinde sağ tıkladığım için Disk1'i Selected durumunda getirmişti. Available alanında Disk2 ve Disk3'ü de Add > butonuna tıklayarak ekliyorum. Kullanılan tüm Disk'lerin boyutları birbirleri ile eşit olmak zorunda. Bu nedenle, Disk1 üzerinde Disk boyutunu değiştirdiğimde hepsi eş zamanlı olarak aynı boyuta kendilerini ayarlamaktadırlar. Ben Disk1 üzerinde 5000 MB olarak Disk boyut değeri girdiğimde, Disk2 ve Disk3 de otomatik olatak 5000 MB oldu.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Format Partition alanında oluşturacağımız bölümün formatını ve ismini belirliyouz. Ben StripedVolume olarak belirledim. Bu alanda File System olarak NTFS seçerek, Next butonu ile işleme devam ediyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi Striped Volume Disk'lerimi oluşturdum ve 3 farklı Disk'i tek bir Disk olarak kullanabilir durumdayım.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

4- Mirrored Volume RAID1- No Parity

Mirrored Volume yapılandırması için en az iki 2 Disk olması gerekmektedir. En fazla 32 Disk'e kadar destekler.

•Bir Disk'e yazılan Data'ların aynısı diğer Disk'e de yazılır.
•Bir Disk'ten Data silindiğinde, diğer Disk'lerden de silir.
•Mirrored Volume'ün önemli bir özelliği; Disk'lerden biri bozulursa, bozulan Disk üzerinde "Break Mirrored Volume" yapılır. Bu yapıldığında Disk'lerin birbirleri ile hiçbir bağı kalmaz. Yeni bir Disk takılır ve yeni Disk, Dynamic'e Convert edilir. Çalışan bir Mirror Volume üzerine sağ tıklanarak "Add Mirror" yapılır. Bu sayede Data'lar yeni Disk'e senkronize olur. Buna, bu bölüm sonunda değineceğim.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Mirrored Volume'de veriler Disk'lere aynı anda yazılır. Kullanılan tüm Disk'lerin boyutları birbirleri ile eşit olmak zorunda.
Ör. Disk1-400GB,Disk2-400GB,Disk3-400GB

Mirrored Volume oluşturabilmemiz için, kullanacağımız tüm Disklerin Dynamic olduğuna dikkat etmemiz gerekiyor. Diskerlerimiz Dynamic ise, hergangi bir Disk üzerinde tıklayıp New Mirrored Volume seçeneğini seçiyoruz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

3 tane Diskim var. Bu 3 Diskin 2 tanesini kullanıyorum. New Mirrored Volume oluştururken Disk1 üzerinde sağ tıkladığım için Disk1'i Selected durumunda getirmişti.Ben, Disk1'i Available alanına çekerek sadece Disk2 ve Disk3'ü de Add > diyerek ekliyorum. Kullanılan tüm Disk'lerin boyutları birbirleri ile eşit olmak zorunda. Bu nedenle, Disk2 üzerinde Disk boyutunu değiştirdiğimde iki Disk de eş zamanlı olarak aynı boyuta kendilerini ayarlamaktadırlar. Ben Disk2 üzerinde 5000 MB olarak Disk boyut değeri girdiğimde, Disk3 de otomatik olatak 5000 MB oldu.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Format Partition alanında oluşturacağımız bölümün formatını ve ismini belirliyouz. Ben MirroredVolume olarak belirledim. Bu alanda File System olarak NTFS seçerek, Next butonu ile işleme devam ediyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi Mirrored Volume Disklerimi oluşturdum ve 2 farklı Diski tek bir Disk olarak kullanabilir durumdayım.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

İlk Mirrored Volume oluşturduğumda 1000 MB Data hacmine sahip Disk2 ve Disk3'ten 5000MB'lık alan keserek oluşturmuştum. Elimdeki Disk1'i de kullarak Disk2'den kalan 5000MB'ık alanla birleştirip yeni bir Mirrored Volume oluşturuyorum. Bu tamamen sizin ihtiyacınıza kalmış bir durumdur.

Format Partition alanında oluşturacağımız bölümün formatını ve ismini belirliyouz. Ben MirroredVolume2 olarak belirledim. Bu alanda File System olarak NTFS seçerek, Next butonu ile işleme devam ediyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi ikinci parti Mirrored Volume Disklerimi oluşturdum ve 2 farklı Diski ikisinden de ikişer ayrı bölümleme ile tek bir Disk olarak kullanabilir durumdayım.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Sonuç olarak; ilk oluşturduğum MirroredVolume isimli Mirrored Volume yapımı inceleyecek olursam; MirroredVolume (E:) üzerinde Explore yapıyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Diğer MirroredVolume (E:) üzerinde de Explore yapıyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Tek Disk olarak görülen MirroredVolume (E:) Disk'inde Data'ların her iki Diske'e aynı anda yazıldığını görebiliyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Şimdi de yukarıda bahsettiğim gibi Mirrored Disk'lerden birisi bozulursa ne yapılacağından bahsedeğim. Örneğin F: Disk'i olarak oluşturmuş olduğum Mirrored isimli Mirrored Volume Disk'lerimden birisi bozuldu. Bozulan Diskimin üzerinde sağ tıklayıp Break Mirrored Volume seçiyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

İşleme devam etmek için YES butonuna basıyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi Disk'lerin artık birbirleri ile bir ilişkileri kalmadı ve her iki Disk de Simple Volume'e dönüştü.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi Disklerin artık birbirleri ile bir ilişkileri kalmadı ve her iki Disk de Simple Volume'e dönüştü.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Sağlam olan Disk'ime sağ tıklayıp "Add Mirror..." seçeneği seçiyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Bu adımda benden Mirror Volume olarak eklemek istediğim Disk'i seçmemi istiyor. Bu sefer Disk3 üzerindeki bölüme eklemek istiyorum. Seçimimi yaptıktan sonra "Add Mirror" butonuna basıyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Bu adımda Add Mirror yaparak çalışır durumdaki Mirror Volume Disk'ime yeni bir Disk bağladım ve aralarındaki ilişki de kuruldu. Bu noktadaki önemli olan adım, bozuk Disk ile artık hiç bir ilişkimizin olmadığıdır. Çalışır durumdaki Mirror Volume Disk'imdeki Data'lar da yeni taktığım Disk'e senkronize olarak, Data'ları aktaracaktır.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

5- Striped Set With Parity RAID5- With Parity

RAID5 yapılandırması için en az 3 Disk olması gerekmektedir. En fazla 32 Disk'e kadar deskler.

• 1 Disk hata toleranslıdır. Çökme, tek toleransa göredir.
• Hata toleransını Parity sistemine göre tutar.
• Tek Disk bozulursa, sistem çalışmaya devam eder.
• İki Disk birden bozulursa, sistem çöker.
• Parity'lerin toplamı, bir Disk'e denk çıkar.
Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Kullanılan tüm Disk'lerin boyutları birbirleri ile eşit olmak zorunda.
Ör. Disk1-300GB,Disk2-300GB,Disk3-300GB. Toplam Disk Boyutu= 600GB

Disk boyutu, toplam Disk sayısının bir eksiğidir.Bunun nedeni; Raid-5, Striped set with parity teknolojisini kullanır. Aynı Striped Volume'deki gibi Data'lar, 64KB'lık şeritlere bölünür ve Disk'lere aynı anda yazılır. Fakat yazılırken, Parity'leri de hesaplanır. Parity, yazılan Data'ların bir özetidir denilebilir. Böylece Disk'lerden birisi bozulursa, diğer Disk'lerdeki parity'ler bir araya gelerek, bozuk olan Data'ya erişimi sağlarlar. Parity'ler tüm Disk'lerde dağınık halde bulunur. Parity'lerin toplamı, bir Disk'e denk çıkağı için, 900GB'lık toplam Disk boyutunda 300GB Parity tutulmaktadır. 300 GB'lık Parity, 3 Diske yayıldığı için, 3 Diskte ayrı ayrı 100'er GB parity tutmaktadır.

Raid5 Volume oluşturabilmemiz için, kullanacağımız tüm Disklerin Dynamic olduğuna dikkat etmemiz gerekiyor. Diskerlerimiz Dynamic ise, hergangi bir Disk üzerinde tıklayıp New Raid-5 Volume seçeneğini seçiyoruz.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

3 tane Diskim var. Bu 3 Diskin hepsini kullanmak istiyorum. New Raid-5 Volume oluştururken Disk1 üzerinde sağ tıkladığım için Disk1'i Selected durumunda getirmişti. Available alanında Disk2 ve Disk3'ü de Add > diyerek ekliyorum. Kullanılan tüm Disk'lerin boyutları birbirleri ile eşit olmak zorunda. Bu nedenle, Disk1 üzerinde Disk boyutunu değiştirdiğimde hepsi eş zamanlı olarak aynı boyuta kendilerini ayarlamaktadırlar. Ben Disk1 üzerinde 5000 MB olarak Disk boyut değeri girdiğimde, Disk2 ve Disk3 de otomatik olatak 5000 MB oldu.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Format Partition alanında oluşturacağımız bölümün formatını ve ismini belirliyouz. Ben Raid-5Volume olarak belirledim. Bu alanda File System olarak NTFS seçerek, Next butonu ile işleme devam ediyorum.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Görüldüğü gibi Raid-5 Volume Disklerimi oluşturdum ve 2 farklı Diski tek bir Disk olarak kullanabilir durumdayım.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Parity hesaplaması, veri bütünlüğünü sağlamak amacıyla RAID 5 gibi yapılandırmalarda kullanılır. Parity, verilerin hata toleransını artırmak için eklenen bir bilgidir ve RAID 5'te bu bilgi, farklı diskler üzerinde dağıtılır.

Bu mekanizma sayesinde, RAID 5 yapılandırmasında tek bir disk arızalansa bile sistem çalışmaya devam edebilir ve veri kaybı yaşanmaz. Parity hesaplaması RAID 5'in sunduğu hata toleransının temelini oluşturur.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com

Parity Hesaplaması Nasıl Yapılır?

Parity hesaplaması, genellikle XOR (Exclusive OR) işlemine dayanır. XOR işlemi, ikili (binary) sayı sisteminde yapılan bir işlemdir ve aşağıdaki kurallar doğrultusunda çalışır:

» 0 XOR 0 = 0
» 1 XOR 0 = 1
» 0 XOR 1 = 1
» 1 XOR 1 = 0

Bu işlem sayesinde, bir dizi veri bloğunun parity'si hesaplanır ve bu bilgi diğer diskler üzerine yazılır. Örneğin, üç diskli bir RAID 5 yapılandırmasında her diskte veri bulunur ve parity bilgisi de bir disk üzerine yazılır. Örneğin varsayalım ki üç diskinizde aşağıdaki gibi veriler var.

» Disk 1: 1011
» Disk 2: 1100
» Disk 3: Parity (bu disk üzerinde hesaplanacak)

Parity verisini hesaplamak için Disk 1 ve Disk 2'deki veriler üzerinde XOR işlemi uygulanır:

» 1 XOR 1 = 0
» 0 XOR 1 = 1
» 1 XOR 0 = 1
» 1 XOR 0 = 1

Bu işlemin sonucu 0110 olacaktır ve bu değer Parity Diskine yazılır. Eğer Disk 1 veya Disk 2 arızalanırsa, bu parity bilgisi kullanılarak eksik veri yeniden oluşturulabilir.

Raid-5 ile kullanılan bir Disk'in bozulması durumunda, normalde Server üzerinde çalışırken (destekliyorsa) Hot Swap yapıladilir. Yazılımsallarda Disk ekleme ve çıkarma yapılamaz. Hot Swap, Server çalışırken Disk takıp, çıkarabilme özelliğidir. Hot Swap özelliği olan bir Server'da Disk takmanıza rağmen Windows Disk Manager üzerinde bu Disk görülmüyorsa, Action menüsünden Rescan Disk seçeneği ile tarama yapılmalıdır.

Raid Yapısı-Raid1,Raid2,Raid5,Raid10-firatboyan.com


Faydalı olması dileğiyle...


Her türlü görüş ve önerilerinizi aşağıdaki yorum panelinden bırakabilir, kafanıza takılanları veya merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.



Yazar Hakkında

firatboyan.com


1985 yılında Alanya'da doğdum. İlk, orta ve lise öğrenimimi Alanya'da tamamladım. Liseden mezun olduktan sonra Akdeniz Üniversitesi Bilgisayar Teknolojisi Ön Lisans programına yerleştim ve bu programdan mezun oldum. Ön Lisans programından mezun olduktan bir süre sonra Dikey Geçiş Sınavı (DGS) ile İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Bilgisayar Mühendisliği Lisans programına yerleştim.

2003 yılından beri Bilgi Teknolojileri sektöründe Sistem ve Network alanlarında çalışıyorum. Bir çok firma bünyesinde onlarca farklı projelerde yer alarak bu alanda yıllar içinde ciddi bir bilgi birikimi ve deneyimler kazandım. Bilgi Teknolojileri sektöründeki profesyonel çalışma hayatımın uzunca bir dönemini entegratör firma bazında, ağılıklı olarak Microsoft ürünleri üzerine danışman olarak sürdürüyor ve yüksek seviyeli projeler geliştiriyorum. Uzunca bir süredir de Türkiye'nin önde gelen entegratör firmalarından olan Data Market bünyesinde Senior Cloud Engineer olarak çalışıyorum.

Ek olarak, 2015 yılında Network Akademi bünyesinde Microsoft Certified Trainer (MCT) ünvanı ile Sistem ve Network Uzmanlık eğitimleri vermeye başladım. Sistem ve Network Uzmanlığı alanındaki eğitmenlik serüvenime Network Akademi bünyesinde devam etmekteyim.

YORUMLAR
Bu makaleye 21 yorum yapıldı.
Her türlü görüş ve önerilerinizi aşağıdaki yorum panelinden bırakabilir, kafanıza takılanları veya merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.

   
   
  750 karakter yazabilirsiniz.
 
Captcha
Güvenlik kodunu BÜYÜK harflerle giriniz.
* Yorumlar, onaylandıktan sonra yayınlanmaktadır.
* E-posta, yorum onay bildirimi için gereklidir. Yayınlanmaz.


04.06.2022 Hakan
Merhaba Fırat Bey, Kurumumuzda Hp Proliant DL380 G5 sunucu var. Sunucu üzerinde 2 adet 300 GB ( aynı model ve marka ) ve 6 adet 600 GB (aynı model ve marka) disk var. Ben bu disklerde RAID yapılandırmasını nasıl yapmalıyım?

04.06.2022 Fırat Boyan
6 adet 600GB'lık Disk'leri RAID-5 yaprak bunun üzerine Windows Server kurulumu yapabilirsin. 2 adet 300GB'lık Disk'i de RAID-0 yapıp, bunu da başka bir amaç için kullanabilirsin.

04.06.2022 Hakan
Server kurulumu ardında da Hyper-V ile sanallaştırma kurmak için RAID yapılandırmasını da dediğiniz şekilde mi yapmalıyım?

04.06.2022 Fırat Boyan
O zaman Windows Server kurup, Hyper-V sanallaştırma yoluna gidebilirsin ancak onda da Windows Server sürümüne göre lisansa tabi olduğunu da unutmaman gerekir.

04.06.2022 Hakan
Öncelikle hızlı geri dönüş için teşekkür ederim. Peki diyelim ki sanallaştırma kurmadık. (vmware esxi lisansı almak gerek diye biliyorum ) Bu durumda nasıl bir yol izlemeliyim? Teşekkürler.

04.06.2022 Fırat Boyan
Merhaba, Sanallaştırma olarak kullanacağını varsayarsak; 6 adet 600GB'lık Disk'leri RAID-5 yaprak bunu Datastore olarak, 2 adet 300GB'lık Disk'i de RAID-0 yapıp, Vmware EXSi kurulumu yapabilirsin. Zaten yanlış hatırlamıyorsam hp proliant dl380 g5 üzerinde sadece Raid-0, Raid-1+5 ve Raid-0 yapabiliyorsun.


19.01.2021 Polat Gülmez
Hocam neden kopyalanmıyor performans ödevim için en iyi sayfa burasıydı.

19.01.2021 Fırat Boyan
Merhaba Polat, çeşitli sebeplerden ötürü kopyalama işlevini devre dışı bıraktım.


25.11.2020 Sezer
Merhaba Windows üzerinden yedek disklerimize raid yaptık diyelim ki windows çöktü yada bir türlü bozuldu ve sıfırdan kurmamız gerekti windowsu kurduk raid yaptığımız diskler nasıl görünüyor raid ayırma yada içindeki veriyi kurtarma şansımız oluyor mu bilginiz var mı?

26.11.2020 Fırat Boyan
Merhaba Sezer, Soru anlamı bende net oluşmadı. Windows üzerinden yedek disk'lerimize... derken kast ettiğin şey, yedek aldığın yer bir Windows işletim sistemli bilgisayar ya da sunucu mu? Eğer sunucu ise, sunucularda zaten Raid Contoller'lar bulunuyor. Bu durumda raid yapılı disk'lerin, sistemi çalıştıran işletim sistemini kapsamaması önemli. Yani İşletim sisteminin kurulmadığı bir Raid yapılı disk kümesi kullanman doğru olacaktır.


29.09.2020 Tuğrul Arslan
Selamlar, WD MyCloud çalışırken düşürmüşler içerisindeki hdd bozulmuş (3tb red nas) yenisini taktığımız zaman raid yapıp mı takmamız geerek yoksa kendi yapar mı? biz yapacaksak yazılımsal raid rica etsem özelden detaylı anlatabilir misin.

01.10.2020 Fırat Boyan
Merhaba, Yapındaki Raid nedir? Yapında Raid-5 varsa, yeni takılacak disk'e Parity'leri aktararak disk'i tekrar bütünleşik hale getirecektir.


19.05.2020 Alaattin Altunsoy
Merhaba benim kullanmış oldugum bilgisayarda 3x4 tb ssd var raid 0 yaptıgımda okuma hızları 600 mb gibi ama sadece 2x4 tb ssd yaptıgımda okuma hızları 800mb çıkıyor neden 3x4 tb yaptığımda düşük çıkıyor benim yapmak istediğim okuma performansı almak. Nerde yanlış yapıyorum yardımcı olur musun. Saygılarımla...

20.05.2020 Alaattin Altunsoy
ayrıca fırat hocam 2x2tb 860 pro raid 0 yaptığımda 1100 mb okuma hızına ulaşıyorum nerde hata sıkıntı var anlamadım 3x4 tb 860 pro da raid 0 yaptıgımda 610 mb yapıyor...

20.05.2020 Alattin Altunsoy
evet 3 x 4 tb 860 pro serisi anakartım ise ASUS ROG ZENITH EXTREME ALPHA X399 sataların hepsi sata3 biliyorum taktığım extra taktığım Asus Hyper M.2 X16 Card V2 pci kartında 3x1 tb 970 pro m2 1 adet 512gb 960 pro m2 var pcie x16 1 slota bağlı kart acaba bunların yuzundenmı okuma yazma değeri düşük çıkıyor

19.05.2020 Fırat Boyan
Merhaba, 3 Disk'in de okuma ve yazma hızları aynı değer de mi? Disk'lerden SATAII Port'una takılı olan var mı?


15.02.2019 çağrı görkem akyüz
cde 100 gb alanım var ve full dolu. D sürücüsünde ise 1 trblık alanım boş. C disk1de D ise disk2de görünüyor. Ddeki 1 trblık alandan 500 gb C diskine atabilir miyim ? Günlerdir uğraşıyorum. Cevap verirseniz çok sevinirim.

15.02.2019 Fırat Boyan
Windows üzerinde bu şekilde bir birleştirme yapılamaz. Third party bir yazılım ile mümkün olabilir.


13.01.2018 özgür aktaş
merhaba öncelikle bir sorum olacak raıd 0 da yapılan bir disk yanı 2 tane 750 gb disk var ve bir birine eklendikten sonra 1.5 tb oluyor ve sonra bunu 2 disk e bole bole biliyorum sorun şu bir dısk formatı degiştiginde nasil yedek alabiliyoruz

13.01.2018 Fırat Boyan
Raid 0 yaptıktan sonra mı 2 diske bölüyorsun? İki diske böleceksen neden birleştiriyorsun ki? Bir de diskin formtaının değişmesi ile yedeğin ne ilgisi var ki?


27.12.2016 Sergen Aksu
Emeğine sağlık hocam.