Cisco Router Üzerinde DHCP Yapılandırma

Cisco Router'lar üzerinde DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) yapılandırması, özellikle büyük ve karmaşık Network'lerde IP adresi yönetiminin otomatikleştirilmesi açısından kritik bir rol oynar. DHCP, cihazların IP adresi, Subnet Mask, Default Gateway ve DNS sunucuları gibi temel Network bilgilerini dinamik olarak almasını sağlar ve bu, manuel yapılandırmaların getirdiği iş yükünü büyük ölçüde azaltır. Özellikle büyük Network'lerde manuel IP adresi atamaya çalışmak, hataya açık ve zaman alıcı bir süreç olabilir. DHCP sayesinde, cihazlar ağa bağlanırken otomatik olarak bu bilgileri alır ve Network kaynaklarına sorunsuz bir şekilde erişim sağlar.

Cisco Router üzerinde DHCP hizmetini etkinleştirmek, Router'ın bir DHCP sunucusu olarak çalışmasını sağlar. Bu sunucu, Network üzerindeki cihazlara dinamik IP adresleri atarken, Network yöneticisine de belirli cihazlar için Static IP adresleri tanımlama olanağı sunar. Static IP adresi, belirli cihazların her zaman aynı IP adresi ile çalışmasını sağlar, bu da özellikle sunucular, yazıcılar ya da güvenlik kameraları gibi sabit erişim gerektiren cihazlar için hayati önem taşır. DHCP havuzları, Network üzerindeki cihazlara atanacak IP adresi aralığını belirler ve bu havuzlar içinde yer alan IP adresleri, Network trafiği yoğunluğuna göre cihazlara kiralanır. Kiralama süresi (Lease Time) dolduğunda, cihazlar ya aynı IP adresini yeniler ya da başka bir IP adresi atanabilir. Bu da IP adreslerinin daha verimli kullanımına olanak tanır.

DHCP hizmetinin en büyük avantajlarından biri, IP adresi atama işleminin tamamen otomatik hale getirilmesidir. Network'teki her bir cihazın manuel olarak IP adresi, Subnet Mask, Default Gateway ve DNS sunucuları gibi bilgilerini yapılandırmak yerine, DHCP bu bilgileri cihazlara dinamik olarak sağlar. Özellikle yüzlerce ya da binlerce cihazın bulunduğu geniş Network'lerde bu otomasyon, hem zaman tasarrufu sağlar hem de insan hatalarını minimuma indirir. Cisco Router, DHCP sunucusu olarak çalışırken bu bilgileri cihazlara iletir ve her bir cihazın doğru IP adresi ve diğer Network bilgilerini aldığından emin olur.

Cisco Router üzerinde DHCP yapılandırması yapılırken dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta da, IP adreslerinin doğru bir şekilde yönetilmesidir. DHCP, bir cihazın aynı anda birden fazla IP adresi almasını engeller ve IP adresi çakışmalarını önler. Bunun yanı sıra, Network üzerindeki her bir cihazın gereksinimlerine göre farklı IP atama stratejileri uygulanabilir. Örneğin, belirli bir cihazın her zaman aynı IP adresini almasını istiyorsanız, DHCP sunucusunda bu cihazın MAC adresine dayalı bir Static IP ataması yapılabilir. Böylece, cihaz her ne zaman ağa bağlanırsa bağlansın, DHCP sunucusu bu cihaza her zaman aynı IP adresini atar.

DHCP’nin sunduğu bir diğer önemli özellik de, IP adreslerinin yalnızca belirli bir süre için cihazlara atanmasıdır. Bu süreye lease time denir ve lease time dolduğunda cihaz IP adresini yenilemek zorunda kalır. Eğer cihaz, DHCP sunucusuyla tekrar iletişime geçip IP adresini yenileyemezse, IP adresi havuza geri döner ve başka bir cihaza atanabilir. Bu mekanizma, Network üzerindeki IP adreslerinin verimli bir şekilde kullanılmasını sağlar ve gereksiz yere IP adresi kullanımını engeller.

Buna ek olarak, Cisco Router üzerinde DHCP yapılandırması sırasında DNS sunucuları gibi ek bilgiler de cihazlara dağıtılabilir. DNS sunucularının doğru yapılandırılması, cihazların Internet erişimi ya da diğer dış Network kaynaklarına ulaşabilmesi açısından son derece kritiktir. Aynı şekilde, Router, cihazlara Default Gateway adresi de iletir, bu da cihazların Network dışına nasıl çıkacaklarını tanımlar. DHCP yapılandırması ayrıca Network'te esneklik sağlar. Örneğin, bir cihazın IP adresi geçici olarak değişebilir, ancak bu cihaz daha sonra yeniden bağlandığında DHCP sunucusu tarafından yeniden aynı IP adresi atanabilir. Bu sayede, cihazlar Network'te kesintisiz çalışabilir ve IP adresi sorunları minimuma indirilir. Özellikle mobil cihazların sıklıkla bağlandığı Network'lerde, DHCP bu esnekliği sağlar ve cihazlar Network'e her bağlandıklarında sorunsuz bir IP adresi alırlar.
 

Router>en
Router#config t
Router(config)#interface gigabitEthernet 0/1
Router(config)#ip address 10.10.10.1 255.255.255.0
Router(config)#no shutdown
Router(config)#service dhcp
Router(config)#ip dhcp pool 10Network
Router(dhcp-config)#Network 10.10.10.0 255.255.255.0
Router(dhcp-config)#default-Router 10.10.10.1
Router(dhcp-config)#dns-Server 10.10.10.100
Router(dhcp-config)#domain-name firatboyan.com
Router(dhcp-config)#lease 0 0 15
Router(dhcp-config)#ip dhcp excluded-address 10.10.10.1 10.10.10.10

Komutların açılamaları aşağıdaki gibidir.

Router#config t
Router(config)#interface gigabitEthernet 0/1
//İç Network bacağı (aynı zamanda Default Gateway)
Router(config-if)#ip address 10.10.10.1 255.255.255.0
//İç Network bacağına IP ataması
Router(config-if)#no shutdown
//İç Network bacağının açılması
Router(config)#service dhcp
Router(config)#ip dhcp pool 10Network
//dhcp pool oluşturma. 10Network, benim verdiğim bir isim
Router(dhcp-config)#Network 10.10.10.0 255.255.255.0
// Network ID (ağ adresi)
Router(dhcp-config)#default-Router 10.10.10.1
// Default Gateway (varsayılan ağ geçidi)
Router(dhcp-config)#dns-Server 10.10.10.100
// DNS sunucusu (ortamda varsa)
Router(dhcp-config)#domain-name firatboyan.com
// Domain (ortamda yapılandırılmış ise)
Router(dhcp-config)#lease 0 0 15
//Lease time (adresin kira süresi (gün saat dakika formatında 15 dakika))
Router(config)#ip dhcp excluded-address 10.10.10.1 10.10.10.10
//Ayrılacak (dağıtılmayacak) olan IP adreslerinin aralığı

Client sayısının fazla olduğu Network ortamlarında DHCP’den dağıtılan IP adres bilgilerinin Router üzerinde tutulmasının yanı sıra, FTP veya TFTP sunucu gibi bir ortamda tutulması için ise aşağıdaki komut kullanılır.

Router(config)#ip dhcp database tftp://10.10.10.250/dhcptftp
//dhcptftp adlı dosya oluşturulur (TFTP)
Router(config)#ip dhcp database ftp://kullanıcı:parola@host/dosya adı

Cisco Router'lar, üstündeki bu yapılandırmayla harici bir sunucuya gerek kalmadan DHCP sunucu hizmeti sağlanmış olur. Cisco Router'lar ile IP rezervasyon işlemleri yapmak da mümkündür.

Faydalı olması dileğiyle...