jumbotron

Beğendiğiniz içerikleri sosyal medya üzerinden paylaşarak içeriklerin daha fazla kişi tarafından görüntülenmesine yardımcı olabilirsiniz.

Kategori: Network
Fırat Boyan 09.11.2015 29

IPv4 Adresleri ve Subnetting (Alt Ağlara Bölme)

Network üzerinde olup da iletişimde bulunacak her sistemin birer IP adresi olmalıdır. IP adresleme, TCP/IP protokol kümesinin yönlendirme katmanı (3.katman) uyarınca kullanılır. IP adresleri, IPv4'te 32 Bit'lik sayılardır. Bu sayılar, yazımı ve gösterimi kolay olması açısıdan 8 Bit'lik 4 ayrı parçaya bölünmüştür. Bu parçaların her birine Octet denmektedir. Bizler, yazım ve okuşunun kolay olması için IP adreslerini Decimal (onlu sayı sistemi) düzeninde yazıyor ve okuyoruz ancak bilgisayarlar bunları yorumlarken, Binary (ikili sayı sistemi) düzenini kullanırlar. Decimal (onlu sayı sistemi) düzeninde yazılan sayılar, Bit'leri oluşturmtakdır.

Her bir Octet'te en fazla 8 Bit, yani 8 tane 1 değeri olabilir. Bu 1'lerin toplam değeri de en fazla 255 olabilir. 1 değerlerinin de matematiksel açıdan karşılıkları ve bu karşılıklara denk gelen toplamları bulunmaktadır. Bu toplamlar bize IP adresleri ve Subnet Mask'ları (alt ağ maskesi) vermektedir.

Bu mantığı biraz daha açmak gerekirse; elimizde, Decimal  (Ondalık) sayı sisteminde, her birisi 4 ayrı Octet'e ayrılmış ve henüz değer ataması yapılmamış bir IP adresi bulunmaktadır. Bu Decimal IP adresinin Binary (İkilik) sayı sistemindeki karşılıklarını görelim.

1.Octet 2.Octet 3.Octet 4.Octet
Decimal  Decimal  Decimal Decimal
0 0 0 0
Binary  Binary  Binary  Binary
00000000 00000000 00000000 00000000

Bunun Binary karşılığındaki ilk Octet'ini alarak 00000000. kısımı üzerinden 0 değerlerine 1 değerlerini atayarak 255 üst sınıra kadar çıkacağım. Bunu yaparken, 2n formülünü kullanacağım.
2n formülü üzerinden 20'dan başlayarak, 27'ye kadar ilerlediğimde 1'den, 128 üst değerine kadar çıkmış olacağım. 1-128 aralığındaki her Decimal değerin karşılığı da 1 Binary değeri olacaktır (ya da tam tersi olarak her 1 Binary değerinin karşılığı, 1-128 arası Decimal değerinin karşılığı olacaktır da diyebiliriz) ve bir Octet içindeki tüm 1 Binary değerlerinin Decimal karşılıklarının toplamı, o Octet'teki IP adres numarasını verecektir.

0 0 0 0 0 0 0 0
27 26 25 24 23 22 21 20
128 64 32 16 8 4 2 1
1 1 1 1 1 1 1 1

2'nin her üs kuvveti karşlığı bize 1 Binary değerini verecektir. Her 1 Binary değeri değerinin karşılı ise 1 BIT olacaktır.

0 0 0 0 0 0 0 0
27 26 25 24 23 22 21 20
128 64 32 16 8 4 2 1
1 1 1 1 1 1 1 1

Bu sayıların birbirleri ile toplamları sırasıyla aşağıdaki sonucu verecektir:

128 + 64 + 32 + 16 + 8 + 4 + 2 + 1 = 255

0 değerlerine karşılık gelen 1 değerleri, toplama işlemine tabi tutacağımız kısımlar olacaktır ki bu toplam değeri de bize ilgili IP adresinin ilgili Octet'i üzerindeki sayısal karşılığı verecektir.

Buna göre, 192.168.20.10 Decimal IP adresinin Binary karşılığı aşağıdaki gibidir.
 
1.Octet 2.Octet 3.Octet 4.Octet
11000000
(128+64=192)		 10101000
(128+32+8=168)		 00010100
(16+4=20)		 00001010
(8+2=10)
192 168 20 10

Bilgi!: 1 değeri alanlarını toplayarak istediğim değeri elde etmiş oldum. Tüm 0 değerlerine 1 değerini verdiğim takdirde, 255 sonucuna ulaşmış olacağım.
Bu mantığı anlatmamdaki sebep, IP adreslerinin hangi mantıkla bu sayı değerlerini aldığını anlatabilmekti. Bu mantığı, Subnetting kısmına geçtiğimizde de kullanıyor olacağım. Şimdi, IP aralıkları konusunu ele alalım;

Public IP Adresleri & Private IP Adresleri

1- Public IP Adresleri

Public IP adresleri, WAN (Wide Area Network) ortamında yani Internet ortamında kullanılan IP adresleridir. Tanımlı havuz içinde yaklaşık olarak 4.294.967.296 adet IPv4 adresi vardır ve bu tanımlı havuz, sınıflara ayrılmıştır.

A Sınıfı IP Aralığı:
1.0.0.0 - 126.255.255.255

Bilgi!: 127'li IP'ler test amaçlı kullanılır. Buna LOOPBACK IP denir.
Örneğin; 127.0.0.1 adresi, local IP adresidir. Bu IP sınıfında 254 adet IP, yani 127.0.0.1 - 127.0.0.254 aralığı, rezerve edilmiş durumdadır.

B Sınıfı IP Aralığı:
128.0.0.0 -191.255.255.255

C Sınıfı IP Aralığı:
192.0.0.0 - 223.255.255.255

D Sınıfı IP Aralığı:
224.0.0.0 -239.255.255.255
Multicast olarak çalışan hostlar için kullanılabilir.

E Sınıfı IP Aralığı:
240.0.0.0 -255.255.255.255
Ayrılmış IP aralığı.

Bu IP aralıklarından 1.0.0.0 ile 223.255.255.255 aralığı Internet ortamında kullanılan, yani Public IP aralığıdır.
Bu IP'ler, Public (WAN ortamı) ve Private (LAN ortamı) IP adresleri olarak ikiye ayrılmaktadır. İki ayrılmasının sebebi, IP adreslerinin birbirleri ile çakışmamalarıdır. Bu çalışmayı önlemek için, LAN ortamında standart olarak belirlenen Private IP aralığındaki IP'leri kullanmak önemlidir.

2- Private IP Adresleri

Private IP adresleri, LAN (Local Area Network) ortamında, yani iç Network ortamında kullan ve belirli sabit bir aralığa sahip olan IPv4 adresleridir. 

A Sınıfı IP Aralığı:
10.0.0.0 - 10.255.255.255

B Sınıfı IP Aralığı:
172.16.0.0 -172.31.255.255

C Sınıfı IP Aralığı:
192.168.0.0 - 192.168.255.255

NOT: Yukarıda belirttiğim Private IP sınıf ve aralıkları dışında kalan IP sınır ve aralıkları, Public IP aralıkları olup, WAN (Wide Area Network) ortamında, yani dış Network'te kullanılan Pulic IP aralıklarıdır.

Subnet Mask (Alt Ağ Maskesi) & Subnetting (Alt Ağlara Bölme)

1- Subnet Mask (Alt Ağ Maskesi)

Subnet Mask, IP Adreslerinin hangi Network'te bulunduklarını; bu IP adreslerinin bulundukları Network (ağ) içinde kaç cihaza atanabileceğini, yani başka bir ifade ile, aynı Network içinde bulunan kaç tane cihazın haberleşme içinde olacağını belirleyen unsurdur.

Şöyle bir örnek vererek konuya giriş yapayım;
Subnet Mask'ı, bir okuldaki sınıflara benzetebiliriz. Bir öğretmen, okuldaki tüm öğrencileri, tek bir sınıfa toplayıp ders verebilir mi? Herkes konuşacak ama çok fazla gürültü de olmayacak...! Bu, oldukça zordur. Bu nedenle de böyle bir karmaşanın önüne geçmenin tek yolu, okulda ayrı ayrı sınıflar oluşturmak ve öğrencileri de bu sınıflara yerleştirerek, her sınıfa bir öğretmen atamak olacaktır. Özetle Subnet Mask'lar; okulun sınıflarını belirlerken, yani Network'leri oluştururken, aynı zamanda bize bir sınıfta bulunabilecek öğrenci sayısını, yani bir Network'teki Host (IP adresi alabilecek cihaz) sayısı bilgisini verirler.

Yukarıda; LAN ortamında, yani iç Network'te dağıtılabilecek IP Aralıklarını verdim. Şimdi de, bu IP'lerin sınıflarına göre varsayılan Subnet Mask değerlerine göz atalım.

IP Sınıflarının Subnet Mask Karşılıkları:

A Sınıfı Subnet Mask:
255 0 0 0
11111111 00000000 00000000 00000000
B Sınıfı Subnet Mask:
255 255 0 0
11111111 11111111 00000000 00000000
C Sınıfı Subnet Mask:
255 255 255 0
11111111 11111111 11111111 00000000

Bunlar, kendi sınıflarının varsayılan Subnet Mask'ları olup, bulundukları sınıflar içinde en düşük sayıdaki Host sayılarına sahiptirler.

IP Sınıflarına göre Subnet Mask'lar, Host sayıları ve Host Hesaplama Mantığı:
Adım adım ilerlerken, sınıflarımızı oluşturmadan önce, sınıflarımızda kaç tane öğrencinin bulunacağını, yani bir Network'te barınabilecek Host (IP adresi alabilen cihaz) sayılarına bir göz atalım:

Bilgi!: Subnet Mask değeri düştükçe, kullanılacak Host sayısı artmaktadır. Tam tersi olarak da, Subnet Mask değeri arttıkça, kullanılacak Host sayısı azalmaktadır.
 

A Sınıfı Subnet Mask:
255.0.0.0 Host Sayısı: 224-2= 16,777,214
11111111.00000000.00000000.00000000 /8

254.0.0.0 Hos Sayısı: 225-2= 33,554,430
11111110.00000000.00000000.00000000 /7

252.0.0.0 Host Sayısı: 226-2= 67,108,862
11111100.00000000.00000000.00000000 /6

248.0.0.0 Host Sayısı: 227-2= 134,217,726
11111000.00000000.00000000.00000000 /5

240.0.0.0 Host Sayısı: 228-2= 268,435,454
11110000.00000000.00000000.00000000 /4

224.0.0.0 Host Sayısı: 229-2= 536,870,910
11100000.00000000.00000000.00000000 /3

192.0.0.0 Host Sayısı: 230-2= 1,073,741,822
11000000.00000000.00000000.00000000 /2

128.0.0.0 Host Sayısı: 231-2= 2,147,483,648
10000000.00000000.00000000.00000000 /1

B Sınıfı Subnet Mask:
255.255.0.0 Host Sayısı: 216-2= 65,534
11111111.11111111.00000000.00000000 /16

255.254.0.0 Host Sayısı: 217-2= 131,070
11111111.11111110.00000000.00000000 /15

255.252.0.0 Host Sayısı: 218-2= 262,142
11111111.11111100.00000000.00000000 /14

255.248.0.0 Host Sayısı: 219-2= 524,286
11111111.11111000.00000000.00000000 /13

255.240.0.0 Host Sayısı: 220-2= 1,048,574
11111111.11110000.00000000.00000000 /12

255.224.0.0 Host Sayısı: 2221-2= 2,097,150
11111111.11100000.00000000.00000000 /11

255.192.0.0 Host Sayısı: 222-2= 4,194,302
11111111.11000000.00000000.00000000 /10

255.128.0.0 Host Sayısı: 223-2= 8,388,606
11111111.10000000.00000000.00000000 /9

C Sınıfı Subnet Mask:
255.255.255.0 Host Sayısı: 28-2= 254
11111111.11111111.11111111.00000000 /24

255.255.254.0 Host Sayısı: 29-2= 510
11111111.11111111.11111110.00000000 /23

255.255.252.0 Host Sayısı: 210-2= 1022
11111111.11111111.11111100.00000000 /22

255.255.248.0 Host Sayısı: 211-2= 2046
11111111.11111111.11111000.00000000 /21

255.255.240.0 Host Sayısı: 212-2= 4094
11111111.11111111.11110000.00000000 /20

255.255.224.0 Host Sayısı: 213-2= 8190
11111111.11111111.11100000.00000000 /19

255.255.192.0 Host Sayısı: 214-2= 16,382
11111111.11111111.11000000.00000000 /18

255.255.128.0 Host Sayısı: 215-2= 32,766
11111111.11111111.10000000.00000000 /17

D Sınıfı Subnet Mask:
255.255.255.255 Host: 20-2= 0
11111111.11111111.11111111.11111111 /32

255.255.255.254 Host Sayısı: 21-2= 0
11111111.11111111.11111111.11111110 /31

255.255.255.252 Host Sayısı: 22-2= 2
11111111.11111111.11111111.11111100 /30

255.255.255.248 Host Sayısı: 23-2= 6
11111111.11111111.11111111.11111000 /29

255.255.255.240 Host Sayısı: 24-2= 14
11111111.11111111.11111111.11110000 /28

255.255.255.224 Host Sayısı: 25-2= 30
11111111.11111111.11111111.11100000 /27

255.255.255.192 Host Sayısı: 26-2= 62
11111111.11111111.11111111.11000000 /26

255.255.255.128 Host Sayısı: 27-2= 126
11111111.11111111.11111111.10000000 /25

 

Bunu, yukarıda hazırladığım Subnet Mask'ların Host sayıları detayının özeti olan aşağıdaki tabloda daha net görebilirsiniz.

IP subnetmask

CIDR Notation Nedir?

Subnet Mask'larda bir de /8 /16 ve /24 dikkatinizi çekmiş olmalı. Bu gösterim biçimlerine CIDR (Classless Inter-Domain Routing) Notation denmektedir.
"/" slash'tan sonra gelen Decimal değer, Subnet Mask'taki 1 değerlerini temsil etmektedir. Bunu biraz yukarıda bahsettiğim 0 değerleri ile karıştırmayın.

0 değeri, o Subnet Mask'taki toplam Host sayısını verir.
1 değerleri ise, Network adreslerini belirlemektedir.

Ör-1
10.10.5.100 /8
Gösteriminde /8 Subnet Mask'taki 8 adet 1 değerini belirtmektedir. Bu da bize 32 bit değerindeki 4 Octet'li bir yapıda 1. Octet'inde sadece 8 bit'in kullanıldığını belirtmektedir.
Bunun A sınıfının varsayılan Subnet Mask'ı olduğunu yukarıda belirtmiştim.
255.0.0.0
İşte burada ilk Octet'teki 255 değeri, 8 Bit'in toplamından gelmektedir ki makalemin başında bunların matematiksel hesaplanmasını göstermiştim ama hatırlamak açısından tekrar açarak yazıyorum.

255.0.0.0
11111111.00000000.00000000.00000000 /8

Elde kalan 0 değerleri de, yukarıda bahsettiğim gibi, toplam Host sayını bize vermektedir.
Yani özetle önce sınıf oluşturuldu. Sonra o sınıftaki öğrencilerin sayısı ortaya çıkmış oldu.
Eldeki 0 değerlerinin toplamı 24 bit.
224 -2 = 16,777,214 Host

Network: 255.0.0.0
Barındırılacak Host Sayısı: 16,777,214

2- Subnetting (Alt Ağlara Bölme)

Yukarıdaki tüm bilgiler ışığında artık sıra, Subnetting (alt ağlara bölme) pratiği kazanmaya geldi.

Uygulama-1:
Elimizde 192.168.10.0 /24 IP'si var. Bu IP'ye ait Subnet Mask ise 255.255.255.0 olacaktır. Sub Network'lere (alt ağ) bölümleme yaparken ör. elimdeki IP adresini 15 ayrı Network'e bölmek istiyorum. Bu durumda buna göre elimdeki mevcut IP adresinin Subnet Mask değeri ve Host sayısı bilgisi aşağıdaki gibidir.

192.168.10.0 /24
255.255.255.0 
24 = 11111111.11111111.11111111.00000000
28 -2 = 254 (host)

Mevcut Subnet Mask üzerinde 15 Network'e bölümleme yapmak istediğim için, elimdeki mevcut Subnet Mask (alt ağ) üzerinde sadece 4. Octet'teki 0'lık alan üzerinde oynama yapabilirim. Bu durumda, soldan sağa doğru 2'nin kuvvetlerini almak suretiyle 0'ları 1'e dönüştürerek, 15 Network'e ulaşana kadar ilerleyeceğim.

Bilgi!:Toplam Network sayısı, Subnet Mask'taki ilgili Octet üzerindeki 0 değerlerinden soldan sağa doğru 2'nin kuvvetlerini almak suretiyle 0'ları 1'e dönüştürerek [2n] formülü ile hesaplanır.

Bilgi!: Bir Network'teki toplam Host sayısı, Subnet Mask'taki 1'lerden geriye kalan toplam 0 değerleri üzerinden [2n-2] formülü ile hesaplanır.

.00000000 (4. Octet)
21 = 2 Network.
.10000000
22 = 4 Network.
.11000000
23 = 8 Network.
.11100000
24 = 16 Network. (15 Network istediğim için, 4 adet bit değeri kestim. 1 Network boşta kalacak ancak o da kullanılabilir.)
.11110000

Kesilen Bit'lerden elde kalan 4 tane 0 değerleri ise bize, 24 -2 formülü ile 14 Host bilgisini verdi. Bu, her bir Network'e düşen toplam Host değeridir.

.1 1 1 1 0 0 0 0 (240)
→ 2n
21 22 23 24

Bu duruma göre yeni Subnet Mask değerimiz, 255.255.255.240 (/8) olacktır.

Bilgi!: Network'ler, Subnetting (alt ağ bölme) işlemi uyguladığımız ilgili Octet üzerindeki son 1'in aralığına bakılarak büyür. Bu uygulamamızdaki 4. Octet'teki Subnetting işlemimizde son 1'in aralığı 24=16 olduğu için, Network'ümüz 16'şar büyüyecektir.

Dağıtılacak Network'ler:
1.Network:
192.168.10.0 /28
2.Network:
192.168.10.16 /28
3.Network:
192.168.10.32 /28
4.Network:
192.168.10.48 /28
5.Network:
192.168.10.64 /28
6.Network:
192.168.10.80 /28
7.Network:
192.168.10.96 /28
8.Network:
192.168.10.112 /28
9.Network:
192.168.10.128 /28
10.Network:
192.168.10.144 /28
11.Network:
192.168.10.160 /28
12.Network:
192.168.10.176 /28
13.Network:
192.168.10.192 /28
14.Network:
192.168.10.208 /28
15.Network:
192.168.10.224 /28

NOT: Eski Subnet Mask'tan 4 Bit kestiğimiz için, 24=16 ile istediğimiz 15 Network'ü elde etmiş olduk ancak istersek, /28 CIDR içinde 16. Network'ü de kullanabiliriz.

16.Network:
192.168.10.240 /28

1. Network:
192.168.10.0 /28 
NET ID: 192.168.10.0
IP ARALIĞI: 192.168.10.1 - 192.168.10.14
BROADCAST IP: 192.168.10.15

Bilgi!: Bir Network'ün; Broadcast IP adresi ve Network ID'si olan IP adresi asla dağıtılacak olan IP aralığına eklenemez ve hiçbir Host'a IP adresi olarak atanamazlar!

192.168.10.1
192.168.10.2
192.168.10.3
192.168.10.4
192.168.10.5
192.168.10.6
192.168.10.7
192.168.10.8
192.168.10.9
192.168.10.10
192.168.10.11
192.168.10.12
192.168.10.13
192.168.10.14
BROADCAST IP: 192.168.10.15

Boradcast (Genel Yayın) IP Adresi
Boradcast (genel yayın) IP adresi, bir Network içinde kendisiyle aynı blok içinde bulunan tüm IP adreslerine ulaşmak için kullanılan ve tıpkı bir sözcü gibi iş gören, bulunduğu Network'teki son IP adresidir.

Sağlama Yapma | AND'leme işlemi

AND'leme işlemi, başka bir ifade ile sağlama yapma, ilgili IP adresinin hangi Network'e ait olduğunun ispatıdır. Bir IP adresinin hangi Network'e ait olduğunu gösterir ve bu şekilde doğru bir şekilde alt ağ bölümele (Subnetting) yapıp yapmadığımızı gösterir.

Örnek-1:
192.168.10.1 /28 - 192.168.10.14 /28 IP aralığındaki 192.168.10.10 /28 IP adresinin 1. Network olan 192.168.10.0 /28 Network ID'sine ait olduğunu görelim. Bunu yaparken, AND'leme işlemine tabi tutacağımız IP adresi ile, Subnetting işleminden sonra elde ettiğimiz yeni Subnet Mask adresinin Binary değerlerini çıkartmamız gerekiyor.

IP Adresi
192 168 10 10
IP Adresi Binary Değeri
11000000 10101000 00001010 00001010
Subnet Mast
255 255 255 240
Subnet Mark Binary Değeri
11111111 11111111 11111111 11110000

Elde ettiğim bu Binary değerlerini alt alta koyarak sağlamasını yapıyorum. Sağlama yaparken kural, her zaman şu şekilde olacaktır;

1 + 1 = 1
1 + 0 = 0
0 + 1 = 0
0 + 0 = 0

AND'leme İşlemi

11000000 10101000 00001010 00001010
11111111 11111111 11111111 11110000
11000000 10101000 00001010 00000000
192 168 10 0

IP adresi ve Subnet Mask'ın AND'lenmesi sonucunda Binary değerlerin Decimal karşılığı bize 192.168.10.0 /28 Network ID'sini vermektedir.
Bu sağlama ile 192.168.10.10 IP'sinin 1. Network olan 192.168.10.0 /28 Network ID'sine ait olduğunun sağlamasını yaparak, kanıtlamış olduk.

2. Network:
192.168.10.16 /28 
NET ID: 192.168.10.16
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.17 - 192.168.10.30
BROADCAST IP: 192.168.10.31

192.168.10.17
192.168.10.18
192.168.10.19
192.168.10.20
192.168.10.21
192.168.10.22
192.168.10.23
192.168.10.24
192.168.10.25
192.168.10.26
192.168.10.27
192.168.10.28
192.168.10.29
192.168.10.30
BROADCAST IP: 192.168.10.31

3. Network:
192.168.10.32 /28 
NET ID: 192.168.10.32
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.33 - 192.168.10.46
BROADCAST IP: 192.168.10.47

192.168.10.33
192.168.10.34
192.168.10.35
192.168.10.36
192.168.10.37
192.168.10.38
192.168.10.39
192.168.10.40
192.168.10.41
192.168.10.42
192.168.10.43
192.168.10.44
192.168.10.45
192.168.10.46
BROADCAST IP: 192.168.10.47

4. Network:
192.168.10.48 /28 
NET ID: 192.168.10.48
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.49 - 192.168.10.62
BROADCAST IP: 192.168.10.63

192.168.10.49
192.168.10.50
192.168.10.51
192.168.10.52
192.168.10.53
192.168.10.54
192.168.10.55
192.168.10.56
192.168.10.57
192.168.10.58
192.168.10.59
192.168.10.60
192.168.10.61
192.168.10.62
BROADCAST IP: 192.168.10.63

5. Network:
192.168.10.64 /28 
NET ID: 192.168.10.64
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.65 - 192.168.10.78
BROADCAST IP: 192.168.10.79

192.168.10.65
192.168.10.66
192.168.10.67
192.168.10.68
192.168.10.69
192.168.10.70
192.168.10.71
192.168.10.72
192.168.10.72
192.168.10.74
192.168.10.75
192.168.10.76
192.168.10.77
192.168.10.78
BROADCAST IP: 192.168.10.79

15. Network:
192.168.10.224 /28 
NET ID: 192.168.10.224
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.225 - 192.168.10.238
BROADCAST IP: 192.168.10.239

192.168.10.225
192.168.10.226
192.168.10.227
192.168.10.228
192.168.10.229
192.168.10.230
192.168.10.231
192.168.10.232
192.168.10.233
192.168.10.234
192.168.10.235
192.168.10.236
192.168.10.237
192.168.10.238
BROADCAST IP: 192.168.10.239

NOT: Biz, bölümleme yaparken 16 Network üzerinden bölmüştük. Çünkü çıkan 16 sonucu, 15'i de kapsıyordu. Bu nedenle elimizde hala kullanılanilir bir 1 Network bloğu daha bulunuyor. İstenirse bu da kullanılabilir.

16. Network:
192.168.10.240 /28 
NET ID: 192.168.10.240
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.241 - 192.168.10.254
BROADCAST IP: 192.168.10.255

192.168.10.241
192.168.10.242
192.168.10.243
192.168.10.244
192.168.10.245
192.168.10.246
192.168.10.247
192.168.10.248
192.168.10.249
192.168.10.250
192.168.10.251
192.168.10.252
192.168.10.253
192.168.10.254
BROADCAST IP: 192.168.10.255

Uygulama-2:
Elimizde 192.168.16.0/16 IP'si var. Bu IP'ye ait Subnet Mask ise 255.255.0.0 olacaktır. Subnet'lere (Alt Network'ler) bölümleme yaparken, bu Subnet Mask üzerindeki 3. Octet'teki 0'lık alan üzerinde oynama yapabiliriz. Buna göre ben, elimdeki IP'yi 16 ayrı Network'e bölmek istiyorum.

192.168.16.0/16
255.255.0.0
11111111.11111111.00000000.00000000 /16
216-2 = 65,534 Host

Alt Network'lere bölerken 3. Octet'deki 0'lık alan üzerinde oynama yapacağım için, 3.Octet'deki 0'lık alanda soldan sağa doğru ayırmaya başlıyorum;
.00000000. (3. Octet)
21=2
.10000000.
22=4
.11000000.
23=8
.11100000.
24=16 (Tam olarak bölmek istediğim Network sayısını elde etmiş oluyorum. Boşta kalan Network yok.)
.11110000.

Kesilen Bit'lerden elde kalan 12 tane 0 değeri ise bize, 212-2 formülü ile 4094 Host bilgisini verdi. Bu, her bir Network'e düşen toplam Host değeridir.

.1 1 1 1 0 0 0 0. (240)
→ 2n
21 22 23 34

Bu duruma göre yeni Subnet Mask değerimiz, 255.255.240.0 (/20) olacaktır.

NOT: 3. Octet'deki 0'lık alan üzerinde oynama yaptığmız için, yeni Subnet Mask'ımız C sınıfı bir Subnet Mask haline geldi.
3. Octet'deki son 1'in aralığına baktığımızda, alt ağlara ayırdığımız Network'lerin 16'şar büyüyeceğini görebiliyoruz ki ilk örneğimizde de buna değindim.

Dağıtacak Network'ler:
1.Network:
192.168.0.0 /20
2.Network:
192.168.16.0 /20
3.Network:
192.168.32.0 /20
4.Network:
192.168.48.0 /20
5.Network:
192.168.64.0 /20
6.Network:
192.168.80.0 /20 
7.Network:
192.168.96.0 /20
8.Network:
192.168.112.0 /20
9.Network:
192.168.128.0 /20
10.Network:
192.168.144.0 /20
11.Network:
192.168.160.0 /20
12.Network:
192.168.176.0 /20
13.Network:
192.168.192.0 /20
14.Network:
192.168.208.0 /20
15.Network:
192.168.224.0 /20 

NOT: Eski Subnet Mask'tan 4 Bit kestiğimiz için, 24=16 ile istediğimiz 15 Network'ü elde etmiş olduk ancak istersek, /20 CIDR içinde 16. Network'ü de kullanabiliriz.

16.Network:
192.168.240.0 /20

1.Network:
192.168.0.0/20
NET ID: 192.168.0.0
IP ARALIĞI: 192.168.0.1- 192.168.15.254

192.168.0.1- 192.168.0.254
192.168.1.1- 192.168.1.254
192.168.2.1- 192.168.2.254
192.168.3.1- 192.168.3.254
192.168.4.1- 192.168.4.254
192.168.5.1- 192.168.5.254
192.168.6.1- 192.168.6.254
192.168.7.1- 192.168.7.254
192.168.8.1- 192.168.8.254
192.168.9.1- 192.168.9.254
192.168.10.1- 192.168.10.254
192.168.11.1- 192.168.11.254
192.168.12.1- 192.168.12.254
192.168.13.1- 192.168.13.254
192.168.14.1- 192.168.14.254
192.168.15.1- 192.168.15.254
BROADCAST IP: 192.168.15.255

Bilgi!: Bu bilgilendirmeyi 1.Network'e göre yapıyor olacağım. Diğer kalan Network'ler için de aynı kural geçerli olacaktır.

Bu IP aralığında 192.168.0.1- 192.168.15.254 arasındaki 0-15 aralığı dikkatinizi çekmiş, kafanızı karıştırmış olabilir ki sıklıkla kafa karışıklığı oluşturduğuna şahit oldum. Buradaki durum şöyledir;

Öncelikle 1. Network'ün Network ID'sinin 192.168.0.0 olduğunu belirteyim. Ben, toplamda sahip olduğum 65,534 host'u 16 ayrı Network'e bölerek, her Network'e 4094 Host düşecek şekilde eşit olarak böldüm.
Her Network'e 4094 Host düşeceği ve Host tarafında da en fazla 254 Host verebileceğim için, örneğin; 192.168.0.0 Network'ünde 192.168.0.1'den başlayıp, 192.168.0.254'e kadar verdiğimde, 4094 host'un ilk 254'lük alanını kullanmış oldum.
254, Host için en son verebileceğim değer olduğu için, 192.168.0.254'ten sonra 192.168.1.1 IP'sinden devam ederek 192.168.1.254'e kadar 254 tane daha Host ataması yapıyorum.
Bu şekilde 16 adım daha uyguluyorum ve sonuçta; 192.168.15.254' kadar devam edip, sonlandırıyorum. Yani özetle, her Network'te 4094 Host barınabilmesi için, 16 ayrı IP kümesi oluşturmam gerekiyor. 

Toplamda Ör. 1.Network'teki tüm Host sayısını hesapladığımızda;
254*16=4064 (Net ID'nin ve Broadcast IP'nin hesaba katılmamış hali)
+32 = 4096 (Net ID'nin ve Broadcast IP'nin hesaba katılmış hali)

NOT: Bir Network içinde 1 tane Network ID (Net ID), 1 tane Broadcast IP bulunmaktadır. Bu Network içindeki IP kümelerinin Net ID ve Broadcast IP bilgileri ortaktır.
Ör. 192.168.0.0 Network'ündeki 192.168.5.254 IP adresinin ya da 192.168.10.254 IP adresinin veya 192.168.13.254 IP adresinin Net ID ve Broadcast IP adresleri ortaktır. Bu nedenle 254*16 = 4064 değerine + 32 değeri getirerek 4096 -2 = 4094 değerini elde ediyoruz. Ayrıca bu Network'e ait Broadcast IP adresi 192.168.15.255 olduğu için, bu IP adreslerine .255 değeri verilemez. 

Subnetting, alt ağlara bölme

 

Şimdi 2. Network'ten devam ederek son Network'e kadar gidelim;

2.Network:
192.168.16.0/20
NET ID: 192.168.16.0
IP ARALIĞI: 192.168.16.1- 192.168.31.254

192.168.16.1- 192.168.16.254
192.168.17.1- 192.168.17.254
192.168.18.1- 192.168.18.254
192.168.19.1- 192.168.19.254
192.168.20.1- 192.168.20.254
192.168.21.1- 192.168.21.254
192.168.22.1- 192.168.22.254
192.168.23.1- 192.168.23.254
192.168.24.1- 192.168.24.254
192.168.25.1- 192.168.25.254
192.168.26.1- 192.168.26.254
192.168.27.1- 192.168.27.254
192.168.28.1- 192.168.28.254
192.168.29.1- 192.168.29.254
192.168.30.1- 192.168.30.254
192.168.31.1- 192.168.31.254
BROADCAST IP: 192.168.31.255

3.Network:
192.168.32.0/20
NET ID: 192.168.32.0
IP ARALIĞI: 192.168.32.1- 192.168.47.254

192.168.32.1- 192.168.32.254
192.168.33.1- 192.168.33.254
192.168.34.1- 192.168.34.254
192.168.35.1- 192.168.35.254
192.168.36.1- 192.168.36.254
192.168.37.1- 192.168.37.254
192.168.38.1- 192.168.38.254
192.168.39.1- 192.168.39.254
192.168.40.1- 192.168.40.254
192.168.41.1- 192.168.41.254
192.168.42.1- 192.168.42.254
192.168.43.1- 192.168.43.254
192.168.44.1- 192.168.44.254
192.168.45.1- 192.168.45.254
192.168.46.1- 192.168.46.254
192.168.47.1- 192.168.47.254
BROADCAST IP: 192.168.47.255

4.Network:
192.168.48.0/20
NET ID: 192.168.48.0
IP ARALIĞI: 192.168.48.1- 192.168.63.254

192.168.48.1- 192.168.48.254
192.168.49.1- 192.168.49.254
192.168.50.1- 192.168.50.254
192.168.51.1- 192.168.51.254
192.168.52.1- 192.168.52.254
192.168.53.1- 192.168.53.254
192.168.54.1- 192.168.54.254
192.168.55.1- 192.168.55.254
192.168.56.1- 192.168.56.254
192.168.57.1- 192.168.57.254
192.168.58.1- 192.168.58.254
192.168.59.1- 192.168.59.254
192.168.60.1- 192.168.60.254
192.168.61.1- 192.168.61.254
192.168.62.1- 192.168.62.254
192.168.63.1- 192.168.63.254
BROADCAST IP: 192.168.63.255

5.Network:
192.168.64.0/20
NET ID: 192.168.64.0
IP ARALIĞI: 192.168.64.1- 192.168.79.254

192.168.64.1- 192.168.64.254
192.168.65.1- 192.168.65.254
192.168.66.1- 192.168.66.254
192.168.67.1- 192.168.67.254
192.168.68.1- 192.168.68.254
192.168.69.1- 192.168.69.254
192.168.70.1- 192.168.70.254
192.168.71.1- 192.168.71.254
192.168.72.1- 192.168.72.254
192.168.73.1- 192.168.73.254
192.168.74.1- 192.168.74.254
192.168.75.1- 192.168.75.254
192.168.76.1- 192.168.76.254
192.168.77.1- 192.168.77.254
192.168.78.1- 192.168.78.254
192.168.79.1- 192.168.79.254
BROADCAST IP: 192.168.79.255

6.Network:
192.168.80.0/20
NET ID: 192.168.80.0
IP ARALIĞI: 192.168.80.1- 192.168.95.254

192.168.80.1- 192.168.80.254
192.168.81.1- 192.168.81.254
192.168.82.1- 192.168.82.254
192.168.83.1- 192.168.83.254
192.168.84.1- 192.168.84.254
192.168.85.1- 192.168.85.254
192.168.86.1- 192.168.86.254
192.168.87.1- 192.168.87.254
192.168.88.1- 192.168.88.254
192.168.89.1- 192.168.89.254
192.168.90.1- 192.168.90.254
192.168.91.1- 192.168.91.254
192.168.92.1- 192.168.92.254
192.168.93.1- 192.168.93.254
192.168.94.1- 192.168.94.254
192.168.95.1- 192.168.95.254
BROADCAST IP: 192.168.95.255

7.Network:
192.168.96.0/20
NET ID: 192.168.96.0
IP ARALIĞI: 192.168.96.1- 192.168.111.254

192.168.96.1- 192.168.96.254
192.168.97.1- 192.168.97.254
192.168.98.1- 192.168.98.254
192.168.99.1- 192.168.99.254
192.168.100.1- 192.168.100.254
192.168.101.1- 192.168.101.254
192.168.102.1- 192.168.102.254
192.168.103.1- 192.168.103.254
192.168.104.1- 192.168.104.254
192.168.105.1- 192.168.105.254
192.168.106.1- 192.168.106.254
192.168.107.1- 192.168.107.254
192.168.108.1- 192.168.108.254
192.168.109.1- 192.168.109.254
192.168.110.1- 192.168.110.254
192.168.111.1- 192.168.111.254
BROADCAST IP: 192.168.111.255

8.Network:
192.168.112.0/20
NET ID: 192.168.112.0
IP ARALIĞI: 192.168.112.1- 192.168.127.254

192.168.112.1- 192.168.112.254
192.168.113.1- 192.168.113.254
192.168.114.1- 192.168.114.254
192.168.115.1- 192.168.115.254
192.168.116.1- 192.168.116.254
192.168.117.1- 192.168.117.254
192.168.118.1- 192.168.118.254
192.168.119.1- 192.168.119.254
192.168.120.1- 192.168.120.254
192.168.121.1- 192.168.121.254
192.168.122.1- 192.168.122.254
192.168.123.1- 192.168.123.254
192.168.124.1- 192.168.124.254
192.168.125.1- 192.168.125.254
192.168.126.1- 192.168.126.254
192.168.127.1- 192.168.127.254
BROADCAST IP: 192.168.127.255

9.Network:
192.168.128.0/20
NET ID: 192.168.128.0
IP ARALIĞI: 192.168.128.1- 192.168.143.254

192.168.128.1- 192.168.128.254
192.168.129.1- 192.168.129.254
192.168.130.1- 192.168.130.254
192.168.131.1- 192.168.131.254
192.168.132.1- 192.168.132.254
192.168.133.1- 192.168.133.254
192.168.134.1- 192.168.134.254
192.168.135.1- 192.168.135.254
192.168.136.1- 192.168.136.254
192.168.137.1- 192.168.137.254
192.168.138.1- 192.168.138.254
192.168.139.1- 192.168.139.254
192.168.140.1- 192.168.140.254
192.168.141.1- 192.168.141.254
192.168.142.1- 192.168.142.254
192.168.143.1- 192.168.143.254
BROADCAST IP: 192.168.143.255

10.Network:
192.168.144.0/20
NET ID: 192.168.144.0
IP ARALIĞI: 192.168.144.1- 192.168.159.254

192.168.144.1- 192.168.144.254
192.168.145.1- 192.168.145.254
192.168.146.1- 192.168.146.254
192.168.147.1- 192.168.147.254
192.168.148.1- 192.168.148.254
192.168.149.1- 192.168.149.254
192.168.150.1- 192.168.150.254
192.168.151.1- 192.168.151.254
192.168.152.1- 192.168.152.254
192.168.153.1- 192.168.153.254
192.168.154.1- 192.168.154.254
192.168.155.1- 192.168.155.254
192.168.156.1- 192.168.156.254
192.168.157.1- 192.168.157.254
192.168.158.1- 192.168.158.254
192.168.159.1- 192.168.159.254
BROADCAST IP: 192.168.159.255

11.Network:
192.168.160.0/20
NET ID: 192.168.160.0
IP ARALIĞI: 192.168.160.1- 192.168.175.254
BROADCAST IP: 192.168.175.255

12.Network:
192.168.176.0/20
NET ID: 192.168.176.0
IP ARALIĞI: 192.168.176.1- 192.168.191.254
BROADCAST IP: 192.168.191.255

13.Network:
192.168.192.0/20
NET ID: 192.168.192.0
IP ARALIĞI: 192.168.192.1- 192.168.207.254
BROADCAST IP: 192.168.207.255

14.Network:
192.168.208.0/20
NET ID: 192.168.208.0
IP ARALIĞI: 192.168.208.1- 192.168.223.254
BROADCAST IP: 192.168.223.255

15.Network:
192.168.224.0/20
NET ID: 192.168.224.0
IP ARALIĞI: 192.168.224.1- 192.168.239.254
BROADCAST IP: 192.168.239.255

16.Network:
192.168.240.0/20
NET ID: 192.168.240.0
IP ARALIĞI: 192.168.240.1- 192.168.255.254
BROADCAST IP: 192.168.255.255

Faydalı Olması dileğiyle...

Etiketler: IP adresleri, IP nedir?, IP adresi, alt ağlara bölme, Subnetting nasıl yapılır?, IP adres sınıfları, IP adres aralıkları, Subnet, Alt Ağ, Subnet Mask hesaplama.


Her türlü görüş ve önerilerinizi aşağıdaki YORUM panelinden bırakabilir, kafanıza takılanları veya merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.

Beğendiğiniz içerikleri sosyal medya üzerinden paylaşarak içeriklerin daha fazla kişi tarafından görüntülenmesine yardımcı olabilirsiniz.

Yazar: Fırat Boyan

Adım Fırat Boyan. 1985 yılında Antalya'nın Alanya ilçesinde doğdum. 2008 yılından beri İstanbul'da yaşıyorum. Kıdemli Sistem Mühendisi, Microsft Sertifikalı Bilgi Teknolojileri Eğitmeni (MCT) ve İngilizceden Türkçeye ve Türkçeden İngilizceye Noter Yeminli Tercümanım. 18 yıldır Bilgi Teknolojileri alanında hizmet veriyorum. Şu anda Data Market bünyesinde Senior Cloud Engineer olarak çalışıyorum ve Bilişim Teknolojileri alanında eğitim hizmeti veren Bilge Adam bünyesinde MCT-Microsoft Sertifikalı Eğitmen olarak Sistem ve Ağ uzmanlığı eğitimleri vermekteyim. Kurumsal firmalara da IT Danışmanlık Hizmetleri veriyorum. Hakkımda daha fazla bilgi sahibi olmak ve sahip olduğum Microsoft sertifikalarımı incelemek için Hakkımda sayfasını ziyaret edebilirsiniz.

YORUMLAR
Bu makaleye 29 yorum yapıldı.
Her türlü görüş ve önerilerinizi aşağıdaki yorum panelinden bırakabilir, kafanıza takılanları veya merak ettiklerinizi sorabilirsiniz.

   
   
  750 karakter yazabilirsiniz.
 
Güvenlik kodunu BÜYÜK harflerle giriniz.
* Yorumlar, onaylandıktan sonra yayınlanmaktadır.
* E-posta, yorum onay bildirimi için gereklidir. Yayınlanmaz.


14.08.2021 Mustafa Tek
Anlatım için teşekkürler. Bir sorum olucak; 192.168.1.1 ip bloğunda 254 tane bilgisayar ip alabiliyorken 300 bilgisayarı olan işletmenin ne yapması lazım?
Cevapla

14.08.2021 Fırat Boyan
Öncelikle 192.168.1.1 bir IP bloğu değil, IP adresidir. 192.168.1.0/24 desen olurdu. Sorunun cevabı ise, 192.168.1.0/23 yani 255.255.254.0 subnet'ini kullanmak zorunda.


17.04.2021 Kübra
Merhaba bu makaleyi paylaşdıgınızda henüz 15 yaşındaymışım deselerdiki yıllar sonrq üniversiteye gideceksin ve ödev için senin bu yazı cok işine yarayacak inanmazdım. İnsan yaşadıkca ögreniyor. Yazı için teşekkürler 🤗
Cevapla

17.04.2021 Fırat Boyan
Teşekkür ederim :)


25.10.2020 Bahadır Şahin
Emeğinize sağlık. Çok faydalı bir çalışma olmuş.
Cevapla

26.10.2020 Fırat Boyan
Merhaba Bahadır. Yorumun için teşekkürler. :)


06.06.2020 beyza kaplan
Merhaba ipv4 için verdiğiniz bilgiler gerçekten çok işe yaradı ancak ipv6 ile ilgili böyle bir çözüm yapsanız faydalı olabilir internette ipv6 ile ilgili türkçe bir çözüm bulmak gerçekten zor.
Cevapla

07.06.2020 Fırat Boyan
Merhaba, faydalı olması sevindirici. IPv6 ile de kapsamlı bir makale yazacağım. Takipte kalmanızı öneririm.


21.04.2020 Mehmet alp
80.65.10.0 ağını 40 alt ağa bölmek istiyorum yardımcı olurmusunuz
Cevapla

21.04.2020 Fırat Boyan
Varsayılan Subnet Mask değeri kaç ?


26.12.2018 selman
İyi olmus Teşekkür ederim.
Cevapla

26.12.2018 Fırat BOYAN
Faydalı olması sevindirici. Yorum için teşekkürler.


18.09.2018 Fatih OKUTAN
Açıklayıcı bir yazı olmuş. Emeğiniz için teşekkürler.
Cevapla

18.09.2018 Fırat Boyan
Yorumunuz teşekkür ederim. Faydalı olması beni mutlu ediyor. Bilgi paylaştıkça çoğalır.


10.07.2018 Ersoy beşli
Hocam sizi karşımıza çıkaran Allaha şükürler olsun.
Cevapla

10.07.2018 Fırat Boyan
Teşekkür ederim Ersoy :)


22.12.2017 Enes
Üniversitede bir türlü öğrenemediğim bilgiyi burada tek seferde kolaylıkla öğrendim. İlk kez bukadar akıcı bir konu okudum diyebilirim. Çok teşekkür ederim. Bir de soru sormak istiyorum: Şuan hali hazırda C sınıfı ip kullanıyorum iş yerimde(192.168.1.x) ve hem hostlar zamanla çoğalıyor hem de bazı ihtiyaçlardan dolayı birkaç host u 2 bloğunda tutmak istiyorum yani 192.168.2.x olarak ip lendirmek istiyorum ve her iki bloğa da internet vermek istiyorum. Yapımda sadece modem ve switch var firewall vs bir cihaz yok. Teşekkürler.
Cevapla

16.01.2018 Enes
Teşekkürler hocam.

11.01.2018 Fırat Boyan
Tamam, sana verdiğim model işini fazlasıyla görür.

11.01.2018 Enes
Mobiller dahil değil hocam ama dahil edecek olursak ortalama 20-30 adet arası da mobil cihaz var.

09.01.2018 Fırat Boyan
Mobil cihazlar da dahilse eğer fortigate 60e öneririm.

26.12.2017 Enes
20-30 arası bilgisayar ve 10-20 arası otomasyon (ip alabile) diğer cihazlar. Teknolojiye yatırım yapılmaması ve önemsenmemesinden dolayı firewall gibi temel ihtiyaçlar bile göz ardı ediliyor maalesef. Teşekkürler.

25.12.2017 Fırat Boyan
Merhaba Enes, Şirket ortamı için zateb firewall olmazsa olmazdır. Şirket ortamınız kaç kişi? ona göre model önereyim.

25.12.2017 Enes
Merhaba, cevap için teşekkür ederim. Bir DHCP için server im yok maalesef. Direk modem dağıtıyor ipleri. Ağ konusunda da yeterli bilgim olmadığından müdehale etmiyorum fakat bir firewall ihtiyacımız da var zaten. Eğer firewall ile bunu yapabilirsem direk firewall aldırayım hatta varsa öneriniz değerlendirmek isterim. Teşekkürler.

22.12.2017 Fırat BOYAN
Merhaba Enes, faydalı olmasına çok sevindim. DHCP servisini kullanabileceğin bir server var mı? Eğer DHCP kullanabilme şansın varsa, bu 192.168.2.x network bloğunu scope olarak aç ve Scope options ayarlarında 003 router bölümünde default gateway olarak 192.168.2.x bloğundaki tanımlı olan IP adresini ver. Bunun için ortamında internet hizmeti sunduğu başka bir modem daha olmalı ki default gateway olarak kullanabilesin. Böyle bir imkanın yoksa, 192.168.1.x bloğununu yeniden daha büyük ölçekli kur.


12.10.2017 Onur B.
Merhaba, Emeğiniza sağlık çok güzel olmuş, aynısının v6 olanından da alabilir miyiz :) Teşekkürler,
Cevapla

12.10.2017 Fırat Boyan
Teşekkürler Onur. IPv6 olanını da yakın bir zamanda yazmayı düşünüyorum :)


09.11.2015 Hasan Kaba
Çok faydalı ve güzel bir makale olmuş kardeşim yolun açık olsun.
Cevapla

30.06.2017 Fırat Boyan
Herkese faydalı olması dileğiyle Hasan kardeşim.