Network üzerinde olup da iletişimde bulunacak her sistemin birer IP adresi olmalıdır. IP adresleme, TCP/IP protokol kümesinin yönlendirme katmanı (3.katman) uyarınca kullanılır. IP adresleri, IPv4'te 32 Bit'lik sayılardır. Bu sayılar, yazımı ve gösterimi kolay olması açısıdan 8 Bit'lik 4 ayrı parçaya bölünmüştür. Bu parçaların her birine Octet denmektedir. Bizler, yazım ve okuşunun kolay olması için IP adreslerini Decimal (onlu sayı sistemi) düzeninde yazıyor ve okuyoruz ancak bilgisayarlar bunları yorumlarken, Binary (ikili sayı sistemi) düzenini kullanırlar. Decimal (onlu sayı sistemi) düzeninde yazılan sayılar, Bit'leri oluşturmtakdır.
Her bir Octet'te en fazla 8 Bit, yani 8 tane 1 değeri olabilir. Bu 1'lerin toplam değeri de en fazla 255 olabilir. 1 değerlerinin de matematiksel açıdan karşılıkları ve bu karşılıklara denk gelen toplamları bulunmaktadır. Bu toplamlar bize IP adresleri ve Subnet Mask'ları (alt ağ maskesi) vermektedir.
Bu mantığı biraz daha açmak gerekirse; elimizde, Decimal (Ondalık) sayı sisteminde, her birisi 4 ayrı Octet'e ayrılmış ve henüz değer ataması yapılmamış bir IP adresi bulunmaktadır. Bu Decimal IP adresinin Binary (İkilik) sayı sistemindeki karşılıklarını görelim.
1.Octet |
2.Octet |
3.Octet |
4.Octet |
Decimal |
Decimal |
Decimal |
Decimal |
0 |
0 |
0 |
0 |
Binary |
Binary |
Binary |
Binary |
00000000 |
00000000 |
00000000 |
00000000 |
Bunun Binary karşılığındaki ilk Octet'ini alarak 00000000. kısımı üzerinden 0 değerlerine 1 değerlerini atayarak 255 üst sınıra kadar çıkacağım. Bunu yaparken, 2n formülünü kullanacağım.
2n formülü üzerinden 20'dan başlayarak, 27'ye kadar ilerlediğimde 1'den, 128 üst değerine kadar çıkmış olacağım. 1-128 aralığındaki her Decimal değerin karşılığı da 1 Binary değeri olacaktır (ya da tam tersi olarak her 1 Binary değerinin karşılığı, 1-128 arası Decimal değerinin karşılığı olacaktır da diyebiliriz) ve bir Octet içindeki tüm 1 Binary değerlerinin Decimal karşılıklarının toplamı, o Octet'teki IP adres numarasını verecektir.
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
27 |
26 |
25 |
24 |
23 |
22 |
21 |
20 |
128 |
64 |
32 |
16 |
8 |
4 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
2'nin her üs kuvveti karşlığı bize 1 Binary değerini verecektir. Her 1 Binary değeri değerinin karşılı ise 1 BIT olacaktır.
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
27 |
26 |
25 |
24 |
23 |
22 |
21 |
20 |
128 |
64 |
32 |
16 |
8 |
4 |
2 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
1 |
Bu sayıların birbirleri ile toplamları sırasıyla aşağıdaki sonucu verecektir:
128 |
+ |
64 |
+ |
32 |
+ |
16 |
+ |
8 |
+ |
4 |
+ |
2 |
+ |
1 |
= |
255 |
0 değerlerine karşılık gelen
1 değerleri, toplama işlemine tabi tutacağımız kısımlar olacaktır ki bu toplam değeri de bize ilgili IP adresinin ilgili Octet'i üzerindeki sayısal karşılığı verecektir.
Buna göre,
192.168.20.10 Decimal IP adresinin Binary karşılığı aşağıdaki gibidir.
1.Octet |
2.Octet |
3.Octet |
4.Octet |
11000000
(128+64=192) |
10101000
(128+32+8=168) |
00010100
(16+4=20) |
00001010
(8+2=10) |
192 |
168 |
20 |
10 |
Bilgi!: 1 değeri alanlarını toplayarak istediğim değeri elde etmiş oldum. Tüm 0 değerlerine 1 değerini verdiğim takdirde, 255 sonucuna ulaşmış olacağım.
Bu mantığı anlatmamdaki sebep, IP adreslerinin hangi mantıkla bu sayı değerlerini aldığını anlatabilmekti. Bu mantığı, Subnetting kısmına geçtiğimizde de kullanıyor olacağım.
Şimdi, IP aralıkları konusunu ele alalım;
Public IP Adresleri:
Public IP adresleri, WAN (Wide Area Network) ortamında yani Internet ortamında kullanılan IP adresleridir. Tanımlı havuz içinde yaklaşık olarak 4.294.967.296 adet IPv4 adresi vardır ve bu tanımlı havuz, sınıflara ayrılmıştır.
A Sınıfı IP Aralığı:
1.0.0.0 - 126.255.255.255
Bilgi!: 127'li IP'ler test amaçlı kullanılır. Buna LOOPBACK IP denir.
Örneğin; 127.0.0.1 adresi, local IP adresidir. Bu IP sınıfında 254 adet IP, yani 127.0.0.1 - 127.0.0.254 aralığı, rezerve edilmiş durumdadır.
B Sınıfı IP Aralığı:
128.0.0.0 -191.255.255.255
C Sınıfı IP Aralığı:
192.0.0.0 - 223.255.255.255
D Sınıfı IP Aralığı:
224.0.0.0 -239.255.255.255
Multicast olarak çalışan hostlar için kullanılabilir.
E Sınıfı IP Aralığı:
240.0.0.0 -255.255.255.255
Ayrılmış IP aralığı.
Bu IP aralıklarından 1.0.0.0 ile 223.255.255.255 aralığı Internet ortamında kullanılan, yani Public IP aralığıdır.
Bu IP'ler, Public (WAN ortamı) ve Private (LAN ortamı) IP adresleri olarak ikiye ayrılmaktadır. İki ayrılmasının sebebi, IP adreslerinin birbirleri ile çakışmamalarıdır. Bu çalışmayı önlemek için, LAN ortamında standart olarak belirlenen Private IP aralığındaki IP'leri kullanmak önemlidir.
Private IP Adresleri:
Private IP adresleri, LAN (Local Area Network) ortamında, yani iç Network ortamında kullan ve belirli sabit bir aralığa sahip olan IPv4 adresleridir.
A Sınıfı IP Aralığı:
10.0.0.0 - 10.255.255.255
B Sınıfı IP Aralığı:
172.16.0.0 -172.31.255.255
C Sınıfı IP Aralığı:
192.168.0.0 - 192.168.255.255
NOT: Yukarıda belirttiğim Private IP sınıf ve aralıkları dışında kalan IP sınır ve aralıkları, Public IP aralıkları olup, WAN (Wide Area Network) ortamında, yani dış Network'te kullanılan Pulic IP Aralıklarıdır.
Subnet Mask (Alt Ağ Maskesi) & Subnetting (Alt Ağlara Bölme)
1- Subnet Mask (Alt Ağ Maskesi)
Subnet Mask (alt ağ), IP Adreslerinin hangi Network'te bulunduklarını; bu IP adreslerinin bulundukları Network içinde kaç cihaza atanabileceğini, yani başka bir ifade ile, aynı Network içinde bulunan kaç tane cihazın haberleşme içinde olacağını belirleyen unsurdur.
Şöyle bir örnek vererek konuya giriş yapayım;
Subnet Mask'ı, bir okuldaki sınıflara benzetebiliriz. Bir öğretmen, okuldaki tüm öğrencileri, tek bir sınıfa toplayıp ders verebilir mi? Herkes konuşacak ama çok fazla gürültü de olmayacak...! Bu, oldukça zordur. Bu nedenle de böyle bir karmaşanın önüne geçmenin tek yolu, okulda ayrı ayrı sınıflar oluşturmak ve öğrencileri de bu sınıflara yerleştirerek, her sınıfa bir öğretmen atamak olacaktır. Özetle Subnet Mask'lar; okulun sınıflarını belirlerken, yani Network'leri oluştururken, aynı zamanda bize bir sınıfta bulunabilecek öğrenci sayısını, yani bir Network'teki Host (IP adresi alabilecek cihaz) sayısı bilgisini verirler.
Yukarıda; LAN ortamında, yani iç Network'te dağıtılabilecek IP Aralıklarını verdim. Şimdi de, bu IP'lerin sınıflarına göre Subnet Mask değerlerine göz atalım.
IP Sınıflarının Subnet Mask Karşılıkları:
A Sınıfı Subnet Mask:
255.0.0.0
B Sınıfı Subnet Mask:
255.255.0.0
C Sınıfı Subnet Mask:
255.255.255.0
Bunlar, kendi sınıflarının varsayılan Subnet Mask'larıdır.
IP Sınıflarına göre Subnet Mask'lar, Host sayıları ve Host Hesaplama Mantığı:
Adım adım ilerlerken, sınıflarımızı oluşturmadan önce, sınıflarımızda kaç tane öğrencinin bulunacağını, yani bir Network'te barınabilecek Host (IP adresi alabilen cihaz) sayılarına bir göz atalım:
Bilgi!: Subnet Mask değeri düştükçe, kullanılacak Host sayısı artmaktadır. Tam tersi olarak da, Subnet Mask değeri arttıkça, kullanılacak Host sayısı azalmaktadır.
A Sınıfı Subnet Mask:
255.0.0.0 Host Sayısı: 16,777,214
11111111.00000000.00000000.00000000 /8
254.0.0.0 Hos Sayısı: 33,554,430
11111110.00000000.00000000.00000000 /7
252.0.0.0 Host Sayısı: 67,108,862
11111100.00000000.00000000.00000000 /6
248.0.0.0 Host Sayısı: 134,217,726
11111000.00000000.00000000.00000000 /5
240.0.0.0 Host Sayısı: 268,435,454
11110000.00000000.00000000.00000000 /4
224.0.0.0 Host Sayısı: 536,870,910
11100000.00000000.00000000.00000000 /3
192.0.0.0 Host Sayısı: 1,073,741,822
11000000.00000000.00000000.00000000 /2
128.0.0.0 Host Sayısı: 2,147,483,648
10000000.00000000.00000000.00000000 /1
B Sınıfı Subnet Mask:
255.255.0.0 Host Sayısı: 65,534
11111111.11111111.00000000.00000000 /16
255.254.0.0 Host Sayısı: 131,070
11111111.11111110.00000000.00000000 /15
255.252.0.0 Host Sayısı: 262,142
11111111.11111100.00000000.00000000 /14
255.248.0.0 Host Sayısı: 524,286
11111111.11111000.00000000.00000000 /13
255.240.0.0 Host Sayısı: 1,048,574
11111111.11110000.00000000.00000000 /12
255.224.0.0 Host Sayısı: 2,097,150
11111111.11100000.00000000.00000000 /11
255.192.0.0 Host Sayısı: 4,194,302
11111111.11000000.00000000.00000000 /10
255.128.0.0 Host Sayısı: 8,388,606
11111111.10000000.00000000.00000000 /9
C Sınıfı Subnet Mask:
255.255.255.0 Host Sayısı: 254
11111111.11111111.11111111.00000000 /24
255.255.254.0 Host Sayısı: 510
11111111.11111111.11111110.00000000 /23
255.255.252.0 Host Sayısı: 1022
11111111.11111111.11111100.00000000 /22
255.255.248.0 Host Sayısı: 2046
11111111.11111111.11111000.00000000 /21
255.255.240.0 Host Sayısı: 4094
11111111.11111111.11110000.00000000 /20
255.255.224.0 Host Sayısı: 8190
11111111.11111111.11100000.00000000 /19
255.255.192.0 Host Sayısı: 16,382
11111111.11111111.11000000.00000000 /18
255.255.128.0 Host Sayısı: 32,766
11111111.11111111.10000000.00000000 /17
D Sınıfı Subnet Mask:
255.255.255.255 Host: 0
11111111.11111111.11111111.11111111 /32
255.255.255.254 Host Sayısı: 0
11111111.11111111.11111111.11111110 /31
255.255.255.252 Host Sayısı: 2
11111111.11111111.11111111.11111100 /30
255.255.255.248 Host Sayısı: 6
11111111.11111111.11111111.11111000 /29
255.255.255.240 Host Sayısı: 14
11111111.11111111.11111111.11110000 /28
255.255.255.224 Host Sayısı: 30
11111111.11111111.11111111.11100000 /27
255.255.255.192 Host Sayısı: 62
11111111.11111111.11111111.11000000 /26
255.255.255.128 Host Sayısı: 126
11111111.11111111.11111111.10000000 /25
Bunu, yukarıda hazırladığım Subnet Mask'ların Host sayıları detayının özeti olan aşağıdaki tabloda daha net görebilirsiniz.

CIDR Notation Nedir?
Subnet Mask'larda bir de /8 /16 ve /24 dikkatinizi çekmiş olmalı. Bu gösterim biçimlerine CIDR (Classless Inter-Domain Routing) Notation denmektedir.
"/" slash'tan sonra gelen Decimal değer, Subnet Mask'taki 1 değerlerini temsil etmektedir. Bunu biraz yukarıda bahsettiğim 0 değerleri ile karıştırmayın.
0 değeri, o Subnet Mask'taki toplam Host sayısını verir.
1 değerleri ise, Network adreslerini belirlemektedir.
Ör-1.
10.10.5.100 /8
Gösteriminde /8 Subnet Mask'taki 8 adet 1 değerini belirtmektedir. Bu da bize 32 bit değerindeki 4 Octet'li bir yapıda 1. Octet'inde sadece 8 bit'in kullanıldığını belirtmektedir.
Bunun A sınıfının varsayılan Subnet Mask'ı olduğunu yukarıda belirtmiştim.
255.0.0.0
İşte burada ilk Octet'teki 255 değeri, 8 Bit'in toplamından gelmektedir ki makalemin başında bunların matematiksel hesaplanmasını göstermiştim ama hatırlamak açısından tekrar açarak yazıyorum.
255.0.0.0
11111111.00000000.00000000.00000000 /8
Elde kalan 0 değerleri de, yukarıda bahsettiğim gibi, toplam Host sayını bize vermektedir.
Yani özetle önce sınıf oluşturuldu. Sonra o sınıftaki öğrencilerin sayısı ortaya çıkmış oldu.
Eldeki 0 değerlerinin toplamı 24 bit.
224 -2 = 16,777,214 Host
Network: 255.0.0.0
Barındırılacak Host Sayısı: 16,777,214
Bilgi!: Bir Network'teki toplam Host sayısı, Subnet Mask'taki 1'lerden geriya kalan toplam 0 değerleri üzerinden [2n-2] formülü ile hesaplanır.
Uygulama-1:
Elimizde 192.168.10.0 /24 IP'si var. Bu IP'ye ait Subnet Mask ise 255.255.255.0 olacaktır. Sub Network'lere (alt ağ) bölümleme yaparken ör. elimdeki IP adresini 15 ayrı Network'e bölmek istiyorum. Bu durumda buna göre elimdeki mevcut IP adresinin Subnet Mask değeri ve Host sayısı bilgisi aşağıdaki gibidir.
192.168.10.0 /24
255.255.255.0
24 = 11111111.11111111.11111111.00000000
28 -2 = 254 (host)
Geriye kalan 0 değerleri ise, Network'te barındırılacak Host saysını verir ki bunun da [2n -2] formülü ile hesaplandığını yukarıda belirtmiştim. Mevcut Subnet Mask üzerinde 15 Network'e bölümleme yapmak istediğim için, elimdeki mevcut Subnet Mask (alt ağ) üzerinde sadece 4. Octet'teki 0'lık alan üzerinde oynama yapabilirim. Bu durumda, soldan sağa doğru 2'nin kuvvetlerini almak suretiyle 0'ları 1'e dönüştürerek, 15 Network'e ulaşana kadar ilerleyeceğim.
.11110000 (4. Octet)
21 = 2 Network.
22 = 4 Network.
23 = 8 Network.
24 = 16 Network. (15 Network istediğim için, 4 adet bit değeri kestim. 1 Network boşta kalacak ancak o da kullanılabilir.)
Bilgi!: Kesilen Bit'lerden elde kalan 4 tane 0 değerleri ise bize, 24 -2 formülü ile 14 Host bilgisini verdi. Bu, her bir Network'e düşen toplam Host değeridir.
.1 1 1 1 0 0 0 0 (240)
→ 2n
21 22 23 24
Bilgi!: Bu duruma göre yeni Subnet Mask değerimiz 255.255.255.240 (/8) olacktır.
Bilgi!: [2n] formülü, bize her zaman soldan sağa doğru 2'nin kuvvetlerini almak suretiyle 0'ları 1'e dönüştürerek bir Network'teki toplam Network (ağ) sayısını verir.
Dağıtılacak Network'ler:
1.Network:
192.168.10.0 /28
2.Network:
192.168.10.16 /28
3.Network:
192.168.10.32 /28
4.Network:
192.168.10.48 /28
5.Network:
192.168.10.64 /28
6.Network:
192.168.10.80 /28
7.Network:
192.168.10.96 /28
8.Network:
192.168.10.112 /28
9.Network:
192.168.10.128 /28
10.Network:
192.168.10.144 /28
11.Network:
192.168.10.160 /28
12.Network:
192.168.10.176 /28
13.Network:
192.168.10.192 /28
14.Network:
192.168.10.208 /28
15.Network:
192.168.10.224 /28
NOT: Eski Subnet Mask'tan 4 Bit kestiğimiz için, 24=16 ile istediğimiz 15 Network'ü elde etmiş olduk ancak istersek, /28 CIDR içinde 16. Network'ü de kullanabiliriz.
16.Network:
192.168.10.240 /28
1. Network:
192.168.10.0 /28
NET ID: 192.168.10.0
IP ARALIĞI: 192.168.10.1 - 192.168.10.14
BROADCAST IP: 192.168.10.15
Bilgi!: Bir Network'ün; Broadcast IP adresi ve Network ID'si olan IP adresi asla dağıtılacak olan IP aralığına eklenemez ve hiçbir Host'a IP adresi olarak atanamazlar!
192.168.10.1
192.168.10.2
192.168.10.3
192.168.10.4
192.168.10.5
192.168.10.6
192.168.10.7
192.168.10.8
192.168.10.9
192.168.10.10
192.168.10.11
192.168.10.12
192.168.10.13
192.168.10.14
BROADCAST IP: 192.168.10.15
Boradcast (Genel Yayın) IP Adresi
Boradcast (genel yayın) IP adresi, bir Network içinde kendisiyle aynı blok içinde bulunan tüm IP adreslerine ulaşmak için kullanılan ve tıpkı bir sözcü gibi iş gören, bulunduğu Network'teki son IP adresidir.
Sağlama Yapma | AND'leme işlemi
AND'leme işlemi, başka bir ifade ile sağlama yapma, ilgili IP adresinin hangi Network'e ait olduğunun ispatıdır. Bir IP adresinin hangi Network'e ait olduğunu gösterir ve bu şekilde doğru bir şekilde alt ağ bölümele (Subnetting) yapıp yapmadığımızı gösterir.
Örnek-1:
192.168.10.1 /28 - 192.168.10.14 /28 IP aralığındaki 192.168.10.10 /28 IP adresinin 1. Network olan 192.168.10.0 /28 Network ID'sine ait olduğunu görelim;
192 |
168 |
10 |
10 |
11000000 |
10101000 |
00001010 |
00001010 |
255 |
255 |
255 |
240 |
11111111 |
11111111 |
11111111 |
11110000 |
Elde ettiğim bu Binary değerlerini alt alta koyarak sağlamasını yapıyorum. Sağlama yaparken kural her zaman şu şekilde olacaktır;
1 |
+ |
1 |
= |
1 |
1 |
+ |
0 |
= |
0 |
0 |
+ |
1 |
= |
0 |
0 |
+ |
0 |
= |
0 |
AND'leme
11000000 |
10101000 |
00001010 |
00001010 |
11111111 |
11111111 |
11111111 |
11110000 |
11000000 |
10101000 |
00001010 |
00000000 |
192 |
168 |
10 |
0 |
IP adresi ve Subnet Mask'ın AND'lenmesi sonucunda Binary değerlerin Decimal karşılığı bize 192.168.10.0 /28 Network ID'sini vermektedir.
Bu sağlama ile 192.168.10.10 IP'sinin 1. Network olan 192.168.10.0 /28 Network ID'sine ait olduğunun sağlamasını yaparak, kanıtlamış olduk.
2. Network:
192.168.10.16 /28
NET ID: 192.168.10.16
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.17 - 192.168.10.30
BROADCAST IP: 192.168.10.31
192.168.10.17
192.168.10.18
192.168.10.19
192.168.10.20
192.168.10.21
192.168.10.22
192.168.10.23
192.168.10.24
192.168.10.25
192.168.10.26
192.168.10.27
192.168.10.28
192.168.10.29
192.168.10.30
BROADCAST IP: 192.168.10.31
3. Network:
192.168.10.32 /28
NET ID: 192.168.10.32
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.33 - 192.168.10.46
BROADCAST IP: 192.168.10.47
192.168.10.33
192.168.10.34
192.168.10.35
192.168.10.36
192.168.10.37
192.168.10.38
192.168.10.39
192.168.10.40
192.168.10.41
192.168.10.42
192.168.10.43
192.168.10.44
192.168.10.45
192.168.10.46
BROADCAST IP: 192.168.10.47
4. Network:
192.168.10.48 /28
NET ID: 192.168.10.48
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.49 - 192.168.10.62
BROADCAST IP: 192.168.10.63
192.168.10.49
192.168.10.50
192.168.10.51
192.168.10.52
192.168.10.53
192.168.10.54
192.168.10.55
192.168.10.56
192.168.10.57
192.168.10.58
192.168.10.59
192.168.10.60
192.168.10.61
192.168.10.62
BROADCAST IP: 192.168.10.63
5. Network:
192.168.10.64 /28
NET ID: 192.168.10.64
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.65 - 192.168.10.78
BROADCAST IP: 192.168.10.79
192.168.10.65
192.168.10.66
192.168.10.67
192.168.10.68
192.168.10.69
192.168.10.70
192.168.10.71
192.168.10.72
192.168.10.72
192.168.10.74
192.168.10.75
192.168.10.76
192.168.10.77
192.168.10.78
BROADCAST IP: 192.168.10.79
15. Network:
192.168.10.224 /28
NET ID: 192.168.10.224
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.225 - 192.168.10.238
BROADCAST IP: 192.168.10.239
192.168.10.225
192.168.10.226
192.168.10.227
192.168.10.228
192.168.10.229
192.168.10.230
192.168.10.231
192.168.10.232
192.168.10.233
192.168.10.234
192.168.10.235
192.168.10.236
192.168.10.237
192.168.10.238
BROADCAST IP: 192.168.10.239
NOT: Biz, bölümleme yaparken 16 Network üzerinden bölmüştük. Çünkü çıkan 16 sonucu, 15'i de kapsıyordu. Bu nedenle elimizde hala kullanılanilir bir 1 Network bloğu daha bulunuyor. İstenirse bu da kullanılabilir.
16. Network:
192.168.10.240 /28
NET ID: 192.168.10.240
DAĞITILACAK IP ARALIĞI: 192.168.10.241 - 192.168.10.254
BROADCAST IP: 192.168.10.255
192.168.10.241
192.168.10.242
192.168.10.243
192.168.10.244
192.168.10.245
192.168.10.246
192.168.10.247
192.168.10.248
192.168.10.249
192.168.10.250
192.168.10.251
192.168.10.252
192.168.10.253
192.168.10.254
BROADCAST IP: 192.168.10.255
Uygulama-2:
Elimizde 192.168.16.0/16 IP'si var. Bu IP'ye ait Subnet Mask ise 255.255.0.0 olacaktır. Subnet'lere (Alt Network'ler) bölümleme yaparken, bu Subnet Mask üzerindeki 3. Octet'teki 0'lık alan üzerinde oynama yapabiliriz. Buna göre ben, elimdeki IP'yi 16 ayrı Network'e bölmek istiyorum.
192.168.16.0/16
255.255.0.0
11111111.11111111.00000000.00000000 /16
216-2 = 65,534 Host
Alt Network'lere bölerken 3. Octet'deki 0'lık alan üzerinde oynama yapacağım için, 3.Octet'deki 0'lık alanda soldan sağa doğru ayırmaya başlıyorum;
.00000000.00000000
21=2
22=4
23=8
24=16 (Tam olarak bölmek istediğim Network sayısını elde etmiş oluyorum. Boşta kalan Network yok.)
3. Octet'deki 0'lık alan üzerinde 4 Bit ayırdığım için, ayırdığım 0'lık değerleri 1 yapıyorum. Hatırlarsanız, 1'lik kısımlar Network'leri, 0'lık kısımlar ise Host'ları temsil ediyordu.
.11110000.00000000
Buna göre yeni Subnet Mask:
255.255.240.0
11111111.11111111.11110000.00000000 /20
Buna göre elimdeki toplam Host sayısı:
212-2=4094
NOT: 3. Octet'deki 0'lık alan üzerinde oynama yaptığmız için, yeni Subnet Mask'ımız C sınıfı bir Subnet Mask haline geldi.
3. Octet'deki son 1'in aralığına baktığımızda, alt ağlara ayırdığımız Network'lerin 16'şar büyüyeceğini görebiliyoruz ki ilk örneğimizde de buna değindim.
Dağıtacak Network'ler:
1.Network:
192.168.0.0 /20
2.Network:
192.168.16.0 /20
3.Network:
192.168.32.0 /20
4.Network:
192.168.48.0 /20
5.Network:
192.168.64.0 /20
6.Network:
192.168.80.0 /20
7.Network:
192.168.96.0 /20
8.Network:
192.168.112.0 /20
9.Network:
192.168.128.0 /20
10.Network:
192.168.144.0 /20
11.Network:
192.168.160.0 /20
12.Network:
192.168.176.0 /20
13.Network:
192.168.192.0 /20
14.Network:
192.168.208.0 /20
15.Network:
192.168.224.0 /20
NOT: Eski Subnet Mask'tan 4 Bit kestiğimiz için, 24=16 ile istediğimiz 15 Network'ü elde etmiş olduk ancak istersek, /20 CIDR içinde 16. Network'ü de kullanabiliriz.
16.Network:
192.168.240.0 /20
1.Network:
192.168.0.0/20
NET ID: 192.168.0.0
IP ARALIĞI: 192.168.0.1- 192.168.15.254
192.168.0.1- 192.168.0.254
192.168.1.1- 192.168.1.254
192.168.2.1- 192.168.2.254
192.168.3.1- 192.168.3.254
192.168.4.1- 192.168.4.254
192.168.5.1- 192.168.5.254
192.168.6.1- 192.168.6.254
192.168.7.1- 192.168.7.254
192.168.8.1- 192.168.8.254
192.168.9.1- 192.168.9.254
192.168.10.1- 192.168.10.254
192.168.11.1- 192.168.11.254
192.168.12.1- 192.168.12.254
192.168.13.1- 192.168.13.254
192.168.14.1- 192.168.14.254
192.168.15.1- 192.168.15.254
BROADCAST IP: 192.168.15.255
Bilgi!: Bu bilgilendirmeyi 1.Network'e göre yapıyor olacağım. Diğer kalan Network'ler için de aynı kural geçerli olacaktır.
Bu IP aralığında 192.168.0.1- 192.168.15.254 arasındaki 0-15 aralığı dikkatinizi çekmiş, kafanızı karıştırmış olabilir ki sıklıkla kafa karışıklığı oluşturduğuna şahit oldum. Buradaki durum şöyledir;
Öncelikle 1. Network'ün Network ID'sinin 192.168.0.0 olduğunu belirteyim. Ben, toplamda sahip olduğum 65,534 host'u 16 ayrı Network'e bölerek, her Network'e 4094 Host düşecek şekilde eşit olarak böldüm.
Her Network'e 4094 Host düşeceği ve Host tarafında da en fazla 254 Host verebileceğim için, örneğin; 192.168.0.0 Network'ünde 192.168.0.1'den başlayıp, 192.168.0.254'e kadar verdiğimde, 4094 host'un ilk 254'lük alanını kullanmış oldum.
254, Host için en son verebileceğim değer olduğu için, 192.168.0.254'ten sonra 192.168.1.1 IP'sinden devam ederek 192.168.1.254'e kadar 254 tane daha Host ataması yapıyorum.
Bu şekilde 16 adım daha uyguluyorum ve sonuçta; 192.168.15.254' kadar devam edip, sonlandırıyorum. Yani özetle, her Network'te 4094 Host barınabilmesi için, 16 ayrı IP kümesi oluşturmam gerekiyor.
Toplamda Ör. 1.Network'teki tüm Host sayısını hesapladığımızda;
254*16=4064 (Net ID'nin ve Broadcast IP'nin hesaba katılmamış hali)
+32 = 4096 (Net ID'nin ve Broadcast IP'nin hesaba katılmış hali)
NOT: Bir Network içinde 1 tane Network ID (Net ID), 1 tane Broadcast IP bulunmaktadır. Bu Network içindeki IP kümelerinin Net ID ve Broadcast IP bilgileri ortaktır. Ör. 192.168.0.0 Network'ündeki 192.168.5.254 IP adresinin ya da 192.168.10.254 IP adresinin veya 192.168.13.254 IP adresinin Net ID ve Broadcast IP adresleri ortaktır. Bu nedenle 254*16 = 4064 değerine + 32 değeri getirerek 4096 -2 = 4094 değerini elde ediyoruz. Ayrıca bu Network'e ait Broadcast IP adresi 192.168.15.255 olduğu için, bu IP adreslerine .255 değeri verilemez.

Şimdi 2. Network'ten devam ederek son Network'e kadar gidelim;
2.Network:
192.168.16.0/20
NET ID: 192.168.16.0
IP ARALIĞI: 192.168.16.1- 192.168.31.254
192.168.16.1- 192.168.16.254
192.168.17.1- 192.168.17.254
192.168.18.1- 192.168.18.254
192.168.19.1- 192.168.19.254
192.168.20.1- 192.168.20.254
192.168.21.1- 192.168.21.254
192.168.22.1- 192.168.22.254
192.168.23.1- 192.168.23.254
192.168.24.1- 192.168.24.254
192.168.25.1- 192.168.25.254
192.168.26.1- 192.168.26.254
192.168.27.1- 192.168.27.254
192.168.28.1- 192.168.28.254
192.168.29.1- 192.168.29.254
192.168.30.1- 192.168.30.254
192.168.31.1- 192.168.31.254
BROADCAST IP: 192.168.31.255
3.Network:
192.168.32.0/20
NET ID: 192.168.32.0
IP ARALIĞI: 192.168.32.1- 192.168.47.254
192.168.32.1- 192.168.32.254
192.168.33.1- 192.168.33.254
192.168.34.1- 192.168.34.254
192.168.35.1- 192.168.35.254
192.168.36.1- 192.168.36.254
192.168.37.1- 192.168.37.254
192.168.38.1- 192.168.38.254
192.168.39.1- 192.168.39.254
192.168.40.1- 192.168.40.254
192.168.41.1- 192.168.41.254
192.168.42.1- 192.168.42.254
192.168.43.1- 192.168.43.254
192.168.44.1- 192.168.44.254
192.168.45.1- 192.168.45.254
192.168.46.1- 192.168.46.254
192.168.47.1- 192.168.47.254
BROADCAST IP: 192.168.47.255
4.Network:
192.168.48.0/20
NET ID: 192.168.48.0
IP ARALIĞI: 192.168.48.1- 192.168.63.254
192.168.48.1- 192.168.48.254
192.168.49.1- 192.168.49.254
192.168.50.1- 192.168.50.254
192.168.51.1- 192.168.51.254
192.168.52.1- 192.168.52.254
192.168.53.1- 192.168.53.254
192.168.54.1- 192.168.54.254
192.168.55.1- 192.168.55.254
192.168.56.1- 192.168.56.254
192.168.57.1- 192.168.57.254
192.168.58.1- 192.168.58.254
192.168.59.1- 192.168.59.254
192.168.60.1- 192.168.60.254
192.168.61.1- 192.168.61.254
192.168.62.1- 192.168.62.254
192.168.63.1- 192.168.63.254
BROADCAST IP: 192.168.63.255
5.Network:
192.168.64.0/20
NET ID: 192.168.64.0
IP ARALIĞI: 192.168.64.1- 192.168.79.254
192.168.64.1- 192.168.64.254
192.168.65.1- 192.168.65.254
192.168.66.1- 192.168.66.254
192.168.67.1- 192.168.67.254
192.168.68.1- 192.168.68.254
192.168.69.1- 192.168.69.254
192.168.70.1- 192.168.70.254
192.168.71.1- 192.168.71.254
192.168.72.1- 192.168.72.254
192.168.73.1- 192.168.73.254
192.168.74.1- 192.168.74.254
192.168.75.1- 192.168.75.254
192.168.76.1- 192.168.76.254
192.168.77.1- 192.168.77.254
192.168.78.1- 192.168.78.254
192.168.79.1- 192.168.79.254
BROADCAST IP: 192.168.79.255
6.Network:
192.168.80.0/20
NET ID: 192.168.80.0
IP ARALIĞI: 192.168.80.1- 192.168.95.254
192.168.80.1- 192.168.80.254
192.168.81.1- 192.168.81.254
192.168.82.1- 192.168.82.254
192.168.83.1- 192.168.83.254
192.168.84.1- 192.168.84.254
192.168.85.1- 192.168.85.254
192.168.86.1- 192.168.86.254
192.168.87.1- 192.168.87.254
192.168.88.1- 192.168.88.254
192.168.89.1- 192.168.89.254
192.168.90.1- 192.168.90.254
192.168.91.1- 192.168.91.254
192.168.92.1- 192.168.92.254
192.168.93.1- 192.168.93.254
192.168.94.1- 192.168.94.254
192.168.95.1- 192.168.95.254
BROADCAST IP: 192.168.95.255
7.Network:
192.168.96.0/20
NET ID: 192.168.96.0
IP ARALIĞI: 192.168.96.1- 192.168.111.254
192.168.96.1- 192.168.96.254
192.168.97.1- 192.168.97.254
192.168.98.1- 192.168.98.254
192.168.99.1- 192.168.99.254
192.168.100.1- 192.168.100.254
192.168.101.1- 192.168.101.254
192.168.102.1- 192.168.102.254
192.168.103.1- 192.168.103.254
192.168.104.1- 192.168.104.254
192.168.105.1- 192.168.105.254
192.168.106.1- 192.168.106.254
192.168.107.1- 192.168.107.254
192.168.108.1- 192.168.108.254
192.168.109.1- 192.168.109.254
192.168.110.1- 192.168.110.254
192.168.111.1- 192.168.111.254
BROADCAST IP: 192.168.111.255
8.Network:
192.168.112.0/20
NET ID: 192.168.112.0
IP ARALIĞI: 192.168.112.1- 192.168.127.254
192.168.112.1- 192.168.112.254
192.168.113.1- 192.168.113.254
192.168.114.1- 192.168.114.254
192.168.115.1- 192.168.115.254
192.168.116.1- 192.168.116.254
192.168.117.1- 192.168.117.254
192.168.118.1- 192.168.118.254
192.168.119.1- 192.168.119.254
192.168.120.1- 192.168.120.254
192.168.121.1- 192.168.121.254
192.168.122.1- 192.168.122.254
192.168.123.1- 192.168.123.254
192.168.124.1- 192.168.124.254
192.168.125.1- 192.168.125.254
192.168.126.1- 192.168.126.254
192.168.127.1- 192.168.127.254
BROADCAST IP: 192.168.127.255
9.Network:
192.168.128.0/20
NET ID: 192.168.128.0
IP ARALIĞI: 192.168.128.1- 192.168.143.254
192.168.128.1- 192.168.128.254
192.168.129.1- 192.168.129.254
192.168.130.1- 192.168.130.254
192.168.131.1- 192.168.131.254
192.168.132.1- 192.168.132.254
192.168.133.1- 192.168.133.254
192.168.134.1- 192.168.134.254
192.168.135.1- 192.168.135.254
192.168.136.1- 192.168.136.254
192.168.137.1- 192.168.137.254
192.168.138.1- 192.168.138.254
192.168.139.1- 192.168.139.254
192.168.140.1- 192.168.140.254
192.168.141.1- 192.168.141.254
192.168.142.1- 192.168.142.254
192.168.143.1- 192.168.143.254
BROADCAST IP: 192.168.143.255
10.Network:
192.168.144.0/20
NET ID: 192.168.144.0
IP ARALIĞI: 192.168.144.1- 192.168.159.254
192.168.144.1- 192.168.144.254
192.168.145.1- 192.168.145.254
192.168.146.1- 192.168.146.254
192.168.147.1- 192.168.147.254
192.168.148.1- 192.168.148.254
192.168.149.1- 192.168.149.254
192.168.150.1- 192.168.150.254
192.168.151.1- 192.168.151.254
192.168.152.1- 192.168.152.254
192.168.153.1- 192.168.153.254
192.168.154.1- 192.168.154.254
192.168.155.1- 192.168.155.254
192.168.156.1- 192.168.156.254
192.168.157.1- 192.168.157.254
192.168.158.1- 192.168.158.254
192.168.159.1- 192.168.159.254
BROADCAST IP: 192.168.159.255
11.Network:
192.168.160.0/20
NET ID: 192.168.160.0
IP ARALIĞI: 192.168.160.1- 192.168.175.254
BROADCAST IP: 192.168.175.255
12.Network:
192.168.176.0/20
NET ID: 192.168.176.0
IP ARALIĞI: 192.168.176.1- 192.168.191.254
BROADCAST IP: 192.168.191.255
13.Network:
192.168.192.0/20
NET ID: 192.168.192.0
IP ARALIĞI: 192.168.192.1- 192.168.207.254
BROADCAST IP: 192.168.207.255
14.Network:
192.168.208.0/20
NET ID: 192.168.208.0
IP ARALIĞI: 192.168.208.1- 192.168.223.254
BROADCAST IP: 192.168.223.255
15.Network:
192.168.224.0/20
NET ID: 192.168.224.0
IP ARALIĞI: 192.168.224.1- 192.168.239.254
BROADCAST IP: 192.168.239.255
16.Network:
192.168.240.0/20
NET ID: 192.168.240.0
IP ARALIĞI: 192.168.240.1- 192.168.255.254
BROADCAST IP: 192.168.255.255
Faydalı Olması dileğiyle...
Etiketler: IP adresleri, IP nedir?, IP adresi, alt ağlara bölme, Subnetting nasıl yapılır?, IP adres sınıfları, IP adres aralıkları, Subnet, Alt Ağ, Subnet Mask hesaplama.